Η ομιλία, 10 μήνες πριν οι ψηφοφόροι στις ΗΠΑ κληθούν στις κάλπες για να αναδείξουν τον επόμενο πρόεδρο της χώρας, θα δώσει στον Obama την ευκαιρία να παρουσιάσει τις προτεραιότητές του, σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, κατά την τελευταία του χρονιά στον Λευκό Οίκο.

Ο Ryan επισήμανε στην πρόσκληση που έστειλε όπως ορίζει η πολιτική παράδοση στις ΗΠΑ ότι "έχουμε αμφότεροι την ευκαιρία και την υποχρέωση να βρούμε πεδίο συνεννόησης για την προάσπιση των συμφερόντων του έθνους στο εσωτερικό και στο εξωτερικό".

Η ομιλία του Obama για την Κατάσταση της Ένωσης θα γίνει σε ένα Κογκρέσο όπου η κυριαρχία των Ρεπουμπλικάνων είναι ολοκληρωτική, τόσο στη Βουλή των Αντιπροσώπων όσο και στη Γερουσία, που είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους στις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2014.

Ο Λευκός Οίκος και το Κογκρέσο είχαν καταλήξει τον Οκτώβριο σε έναν συμβιβασμό για τα δημοσιονομικά και συνεχίζουν τις προσπάθειες να φθάσουν σε μια συνεννόηση για ορισμένα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα και για το ζήτημα των υποδομών. Όμως συνεχίζουν να υπάρχουν τεράστια χάσματα, ειδικά σε θέματα όπως είναι η μετανάστευση και το κλείσιμο της φυλακής στο Guantanamo. Τα μέλη του Κογκρέσου ανησυχούν ότι ο Obama θα χρησιμοποιήσει τις εκτελεστικές εξουσίες που έχει στα χέρια του για να παρακάμψει το σώμα.

Η ομιλία, η οποία εκφωνείται κάθε χρόνο από τον Αμερικανό πρόεδρο ενώπιον των μελών του Κογκρέσου, της κυβέρνησης και του Ανώτατου Δικαστηρίου, χρησιμοποιείται συχνά για να γνωστοποιηθούν οι προτεραιότητες του αρχηγού του κράτους. Το 2016 θα γίνει εν μέσω των εσωκομματικών διαδικασιών για την ανάδειξη των υποψηφίων ενόψει των προεδρικών εκλογών: περίπου δεκαπέντε Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι υποψήφιοι δίνουν μάχη για να τον διαδεχθούν.

Ο Obama, ο οποίος εξελέγη το 2008 και επανεξελέγη το 2012, θα εγκαταλείψει τον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο του 2017