Ακόμη και χωρίς την παρουσία Τούρκων παρατηρητών στα ελληνικά νησιά θα συνεχιστεί η εφαρμογή της συμφωνίας επανεισδοχής προσφύγων και μεταναστών, όπως τονίζουν στην «Κ» τουρκικές διπλωματικές πηγές. Ηδη πριν από μία εβδομάδα, στο πλαίσιο της εκτάκτου ανάγκης που έχει κηρυχθεί στη γειτονική χώρα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, επτά Τούρκοι αξιωματικοί ανακλήθηκαν στην πατρίδα τους. Οι ίδιες διπλωματικές πηγές προσθέτουν ότι οι Τούρκοι αξιωματικοί θα επιστρέψουν στα νησιά το συντομότερο δυνατό, ακόμη και προτού λήξει η τρίμηνη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Ειδικότερα, η απόφαση για την ανάκληση των αξιωματούχων κοινοποιήθηκε στις ελληνικές αρχές στις 21 Ιουλίου. Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος το τουρκικό κράτος ζήτησε να επιστρέψουν στη μόνιμη βάση τους στελέχη του κρατικού μηχανισμού που έχουν γκρι και πράσινο διαβατήριο. Στελέχη του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και της ΕΛ.ΑΣ. που μίλησαν στην «Κ» δεν αξιολογούν την ανάκληση των Τούρκων παρατηρητών ως υπαναχώρηση από την εφαρμογή της συμφωνίας. Επισημαίνουν άλλωστε ότι οι Ελληνες παρατηρητές παραμένουν στο πόστο τους στην Τουρκία. Εδώ και καιρό, πάντως, η εφαρμογή της συμφωνίας προχωρεί με αργούς ρυθμούς. Μέχρι στιγμής έχουν επιστραφεί στην Τουρκία 468 άνθρωποι, με την αρχή να γίνεται στις 4 Απριλίου όταν υπό τη συνοδεία συνοριοφυλάκων του Frontex στάλθηκαν στη γειτονική χώρα 202 πρόσφυγες και μετανάστες. Η τελευταία επανεισδοχή πραγματοποιήθηκε στις 16 Ιουνίου με την αποστολή 6 ανθρώπων. Εκτοτε εκκρεμούσε η σύσταση των νέων δευτεροβάθμιων επιτροπών εξέτασης προσφυγών σε απορριπτικές αποφάσεις αιτημάτων χορήγησης ασύλου. Τελικά την περασμένη Δευτέρα, αφού είχε καθοριστεί η σύνθεσή τους και υπογράφηκαν οι απαιτούμενες κοινές υπουργικές αποφάσεις, ολοκληρώθηκε η συγκρότηση των δευτεροβάθμιων επιτροπών και ξεκίνησε η εξέταση προσφυγών. Συνολικά πέντε τριμελείς επιτροπές έχουν τεθεί σε λειτουργία. Αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ., πάντως, αναφέρει στην «Κ» ότι το τελευταίο διάστημα δεν έχουν απαντηθεί από την τουρκική πλευρά ελληνικά αιτήματα επανεισδοχής που γίνονταν με το παλιό καθεστώς, μέσω Εβρου, προτού τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας. 

Μικρή αύξηση 

Στελέχη του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, παράλληλα, παρατηρούν τις τελευταίες ημέρες μικρή αύξηση των προσφυγικών ροών προς τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Οπως φαίνεται στις καθημερινές καταγραφές, το τελευταίο εξαήμερο (διάστημα 23 Ιουλίου - 28 Ιουλίου) κατά μέσον όρο φτάνουν καθημερινά στα νησιά 100 άνθρωποι από τα τουρκικά παράλια, ενώ στην αρχή του μήνα υπήρχαν κάποιες ημέρες με μηδενικές ροές. Αυτή η ανοδική τάση, πάντως, δεν αποδίδεται από στελέχη του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής ακόμη άμεσα στην απόπειρα πραξικοπήματος της Τουρκίας. Αλλωστε, την εβδομάδα αμέσως μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου οι αφίξεις κάθε ημέρα κυμαίνονταν σε διψήφια νούμερα (από 20 αφίξεις μέχρι και 76 αφίξεις), ενώ στις 20 Ιουλίου πέρασαν στην Ελλάδα μόλις 6 άνθρωποι. Σύμφωνα με στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα, από τις αρχές Ιουλίου έως και την 21η του ίδιου μήνα οι τουρκικές αρχές είχαν αποτρέψει το πέρασμα 373 προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα.