Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υποστηρίζει μία πρόταση νομοσχεδίου για την μείωση της νόμιμης μετανάστευσης κατά 50% στις ΗΠΑ, μέσα στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται ο δραστικός περιορισμός του δικαιώματος των Αμερικάνων πολιτών και των νόμιμων κατοίκων στις ΗΠΑ να προσκαλούν για μόνιμη παραμονή μέλη των οικογενειών τους στη χώρα.

Το σχέδιο της πρότασης αυτής ενεργοποιεί τις πιο ευρείες και δραστικές αλλαγές στο σύστημα της νόμιμης μετανάστευσης στις ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες, αποτελώντας τη νέα προσπάθεια του Αμερικανού προέδρου να μειώσει τον αριθμό των νεοεισερχομένων κατοίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από μία σειρά παρεμφερών κινήσεων, όπως η απαγόρευση της εισόδου ατόμων από επιλεγμένες μουσουλμανικές χώρες, η μείωση της εισροής προσφύγων, η αύξηση του αριθμού των συλλήψεων για ζητήματα που σχετίζονται με την μετανάστευση και η άσκηση πιέσεων για την κατασκευή του τείχους στα σύνορα της χώρας με το Μεξικό.

Η νέα αυτή πρόταση του Λευκού Οίκου προκαλεί νέες συζητήσεις στο Κογκρέσο σχετικά με την  και τις αμερικανικές αξίες, όλα θέματα που βρέθηκαν στο επίκεντρο των προεκλογικών εξαγγελιών του Τραμπ κατά τη διάρκεια της καμπάνιας τους για την προεδρία.

Από την άλλη μεριά, οι επικριτές της πρότασης αυτής υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή της θα υποβαθμίσει το ιδεώδες του «ο Θεός να ευλογεί την Αμερική» (God Bless America), δηλαδή το ουσιαστικό όραμα των ΗΠΑ ως «παραδείσου» για τις μάζες των φτωχών και των κατατρεγμένων όλου του κόσμου, οι οποίοι έχουν την ευκαιρία να γίνουν δεκτοί στη χώρα και με σκληρή δουλειά και υπομονή να πετύχουν και να προκόψουν. Εντούτοις, ο Τραμπ και οι υποστηρικτές της πρότασης τονίζουν ότι οι ΗΠΑ έχουν δεχτεί υπεράριθμους και χαμηλών προσόντων πρόσφυγες για μεγάλο χρονικό διάστημα, επιδεινώνοντας περαιτέρω την κατάσταση στην αγορά εργασίας για τους Αμερικανούς εργαζόμενους.

«Η νομοθεσία αυτή όχι μόνο θ’ αποκαταστήσει το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα τον 21ο αιώνα, αλλά επίσης θ’ αποκαταστήσει τους ιερούς δεσμούς της εμπιστοσύνης μεταξύ της Αμερικής και των πολιτών της. Η νομοθεσία αυτή αποδεικνύει την συμπάθειά μας προς τις μαχόμενες αμερικανικές οικογένειες που αξίζουν ένα σύστημα μετανάστευσης που τοποθετεί πρώτα τις ανάγκες τους και την Αμερική», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τραμπ, στη διάρκεια σχετικής εκδήλωσης που έγινε στον Λευκό Οίκο, υπενθυμίζοντας στο κοινό του ότι παραμένει προσηλωμένος στο δόγμα του «Πρώτα η Αμερική». 

Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι λαμβάνουν νόμιμη άδεια παραμονής στις ΗΠΑ κάθε χρόνο, με την πρόταση να προβλέπει τη μείωσή τους κατά 41% τον πρώτο χρόνο της εφαρμογής της, ποσοστό που θα ανέλθει στο 50% στον δέκατο χρόνο εφαρμογής, σύμφωνα με τις προβλέψεις των δύο Ρεπουμπλικάνων Γερουσιαστών που την προωθούν.

Η εφαρμογή της νέας πρότασης στηρίζεται σ’ ένα σύστημα αξιολόγησης προκειμένου να λαμβάνονται αποφάσεις για το ποιος θα γίνεται δεκτός στις ΗΠΑ, ώστε να του χορηγούνται νόμιμη άδεια παραμονής, αλλά και πράσινη κάρτα για την εργασία του. Η αξιολόγηση αυτή θα γίνεται επί τη βάσει των προσόντων, της εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης αλλά και της γνώσης της αγγλικής γλώσσας, αντί των σχέσεων με τους ανθρώπους που ήδη διαμένουν στις ΗΠΑ και προφανώς έκαναν την πρόσκληση. Η πρόταση αυτή στηρίζεται στην ιδέα ενός ευρύτερου πλαισίου μεταναστευτικής νομοθεσίας, που υποστήριξε χωρίς αποτέλεσμα ο πρώην πρόεδρος Τζορτζ Μπους Τζούνιορ, το οποίο τελικά εγκαταλείφθηκε το 2007.

Εξαιρετικά σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο αριθμός των μεταναστών που εξασφαλίζουν νόμιμο δικαίωμα παραμονής επί τη βάσει των επαγγελματικών τους προσόντων είναι περίπου 140.000, αριθμός πολύ μικρότερος από τους μετανάστες που καταφθάνουν στη χώρα λόγω των οικογενειακών και συγγενικών δεσμών τους με Αμερικανούς πολίτες. Υπό την εφαρμογή του παρόντος συστήματος, οι περισσότεροι νόμιμοι μετανάστες γίνονται δεκτοί στις ΗΠΑ με δεδομένους τους οικογενειακούς δεσμούς, καθώς οι Αμερικανοί πολίτες μπορούν να καλέσουν τις συζύγους, τους γονείς και τα μικρά παιδιά τους για την έκδοση απεριόριστου αριθμού αδειών εισόδου (βίζες), με τα ενηλικιωμένα παιδιά και αδέρφια να έχουν επιλογές για έναν περιορισμένο αριθμό έκδοσης αδειών εισόδου. Όσοι διαμένουν νόμιμα στις ΗΠΑ κι έχουν πράσινη κάρτα μπορούν επίσης να προσκαλέσουν γυναίκες και παιδιά.

Το 2014, ποσοστό 64% των μεταναστών που έγιναν δεκτοί για παραμονή στις ΗΠΑ είχαν άμεση συγγενική σχέση με Αμερικανούς πολίτες ή τους είχαν προτείνει τα μέλη της οικογένειας τους. Ποσοστό 15% έγιναν δεκτοί επί τη βάσει επαγγελματικών προσόντων, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής (MPI), που είναι ένας ανεξάρτητος ερευνητικός οργανισμός για τα θέματα της μετανάστευσης στις ΗΠΑ. Εντούτοις αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι έγιναν δεκτοί επί τη βάσει οικογενειακών δεσμών δεν είχαν ένα αποδεκτό επίπεδο εκπαίδευσης ή επαγγελματικές δεξιότητες.