Ταφή ή καύση; Στο προσκήνιο και πάλι το θέμα του αποτεφρωτηρίου για το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου
Η Δημοτική Αρχή πρόκειται να εισάγει το θέμα με σκοπό να εξασφαλίσει τη θετική συγκατάθεση του Σώματος επί της Αρχής. Είναι αλήθεια ότι το θέμα αυτό έχει προκαλέσει ποικίλες συζητήσεις και πολλές αντιδράσεις, τόσο από τον απλό κόσμο, και τους επώνυμους, όσο και την Εκκλησία, τον επιστημονικό κόσμο αλλά και την Πολιτεία.
Επειδή η Δημοτική Αρχή έχει στόχο να εξασφαλίσει τη θετική συγκατάθεση όλων, για αυτό το λόγο αναμένεται να παρουσιάσει την ερχόμενη Δευτέρα στο Δημοτικό Συμβούλιο αναλυτικά στοιχεία για τον αριθμό των αποτεφρώσεων στο εξωτερικό με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό της Δανίας που φτάνουν σε ποσοστό το 80%.
Όπως αναφέρει η «πατρις» για το θέμα του χώρου τοποθέτησης του αποτεφρωτηρίου υπάρχουν εναλλακτικές όπως είναι το νεκροταφείο της Αναστάσεως του Κυρίου.
Διαδικασίες και νόμοι
Το ζήτημα διχάζει την ελληνική κοινωνία εδώ και πολλές δεκαετίες και η πολιτεία όσες φορές προσπάθησε να το ρυθμίσει, βρέθηκε αντιμέτωπη με αντικρουόμενα συμφέροντα. Το 1987 ο τότε δήμαρχος Αθηναίων Μιλτιάδης Εβερτ, σε μια προσπάθεια να αποσυμφορήσει τα ήδη υπερκαλυμμένα κοιμητήρια, έστειλε σχετική επιστολή στην Ιερά Σύνοδο χωρίς κάποιο αποτέλεσμα. Το 1998 ο σύνδεσμος καύσης νεκρών προσώπων κατέθεσε δύο νομοθετικές προτάσεις προκειμένου να επιτραπεί η αποτέφρωση σε άτομα που δεν ανήκαν στο χριστιανικό ορθόδοξο δόγμα.
Μόλις το 2006 με την ψήφιση του νόμου 3448/2006 έγινε η σχετική ρύθμιση σε μια προσπάθεια εναρμόνισης του ελληνικού Κοινού Δικαίου με τις διεθνείς επιταγές για ένα σύγχρονο κράτος δικαίου που ικανοποιεί και το διεθνές σύμφωνο για τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
Τι συμβαίνει στις άλλες χώρες
Στις περισσότερες χώρες η διαδικασία της καύσης λειτουργεί εδώ και δεκαετίες και σήμερα επιτρέπεται στα 2/3 των πληθυσμών της γης. Στις περισσότερες μεγάλες πόλεις υπάρχουν ένα και περισσότερα αποτεφρωτήρια. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Την Αυστρία όπου υπάρχουν 11 αποτεφρωτήρια και το 23% επιλέγει την αποτέφρωση, τη Δημοκρατία της Τσεχίας όπου υπάρχουν 27 αποτεφρωτήρια και το 78% επιλέγει την αποτέφρωση, τη Μεγάλη Βρετανία όπου υπάρχουν 244 αποτεφρωτήρια και το 73% επιλέγει την αποτέφρωση και, τέλος, την Ολλανδία όπου υπάρχουν 59 αποτεφρωτήρια και το 51% επιλέγει την αποτέφρωση.
Και οι επώνυμοι λένε «Ναι» στην αποτέφρωση
Συνεχώς αυξάνεται το ποσοστό αυτών που επιλέγουν αυτόν τον τρόπο ταφής, ανάμεσά τους και πολλές προσωπικότητες με πιο πρόσφατη αυτή του David Bowie. Είχαν προηγηθεί πολλοί άλλοι, όπως ο βραβευμένος με Νομπέλ λογοτεχνίας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες το 2014, ο Πολ Νιούμαν, η τραγουδίστρια Αmy Winehouse, η σιδηρά κυρία Μάργκαρετ Θάτσερ και πολλοί άλλοι. Αρκετοί όμως είναι και οι επώνυμοι Ελληνες που προτίμησαν να αποτεφρωθούν, όπως η Μαρία Κάλας το 1977 στο Παρίσι, ο διεθνούς φήμης πιανίστας Δημήτρης Μητρόπουλος και μόλις πριν από λίγες ημέρες ο ηθοποιός Μηνάς Χατζησάββας με το γνωστό παρασκήνιο γύρω από το θέμα της επιθυμίας του αυτής και της δυσκολίας του συντρόφου του να την πραγματοποιήσει, γεγονός που θεωρήθηκε ως αφορμή για την επίσπευση της ψήφισης ενός άλλου νόμου-ταμπού, αυτού του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια.
Σύμφωνα με γραφεία τελετών, ο αριθμός αυτών που επιθυμούν να αποτεφρωθούν έχει αυξηθεί κατά 15%. Ο πιο δημοφιλής προορισμός λόγω απόστασης είναι το κρεματόριο της Σόφιας στη Βουλγαρία. Το κόστος ανέρχεται στα 1.900 ευρώ και περιλαμβάνει μέχρι την παράδοση της τεφροδόχου στην οικογένεια αλλά σε άλλες περιπτώσεις ανέρχεται και στις 12.000 ευρώ.
Αναφορικά με το θρήσκευμα εκείνων που επιλέγουν την αποτέφρωση από την ταφή δεν είναι μικρός και ο αριθμός των ορθοδόξων χριστιανών.
Η άποψη της Εκκλησίας και οι άλλες θρησκείες
Η άποψη της Εκκλησίας είναι πως το σώμα είναι ο ναός της ψυχής και αυτό δεν επιτρέπει την οποιαδήποτε επέμβαση, ότι οι νεκροί δεν είναι «πεθαμένοι αλλά κεκοιμημένοι» και από τους ιερούς κανόνες προκύπτει ότι η ταφή είναι ο μόνος τρόπος μεταχείρισης των νεκρών σωμάτων. Πώς όμως αντιμετωπίζουν την καύση των νεκρών άλλες θρησκείες και δόγματα; Ο καθολικισμός είναι υπέρ του ενταφιασμού αλλά δεν απαγορεύει και την καύση, το ίδιο και οι προτεστάντες. Ο ινδουισμός και ο βουδισμός χρησιμοποιούν αυτόν τον τρόπο εδώ και αιώνες. Την καύση απαγορεύουν οι ισλαμιστές και οι ορθόδοξοι Ιουδαίοι.
Ολα δείχνουν ότι άλλο ένα θέμα που δημιουργεί κλυδωνισμούς ανάμεσα σε Εκκλησία και Πολιτεία βρίσκεται πιο επιτακτικά από ποτέ στον δρόμο της διευθέτησής του... και τα δύο μέρη, το καθένα από τη δική του οπτική γωνία, προτάσσουν ισχυρά επιχειρήματα για να υποστηρίξουν τις θέσεις τους. Η Εκκλησία προασπίζεται τη δική της πνευματική παράδοση και η Πολιτεία καλείται να επιλύσει προβλήματα δικαιωμάτων, θρησκευτικής ελευθερίας, αυτοδιάθεσης αλλά και ζητήματα επιτακτικής ανάγκης για τη λειτουργία της κοινωνίας (κορεσμός νεκροταφείων, θέματα υγιεινής κ.λπ.).
Τα κωλύματα είναι τεράστια, αφού πέρα από το ισχυρό θρησκευτικό συναίσθημα των Ελλήνων και την ελλιπή νομοθεσία, μια ολόκληρη «βιομηχανία» έχει στηθεί εδώ και χρόνια γύρω από τη διαδικασία ταφής. Ηδη όμως έχει αρχίσει μια άλλη για αυτή της αποτέφρωσης...