Τι σημαίνει ένταξη μεταναστών και προσφύγων στην πράξη; Ενα σχολείο του Δήμου Αθηναίων στα Πετράλωνα δίνει την απάντηση. Ενώ τα περισσότερα παιδιά απολαμβάνουν τις χαρές του Αυγούστου στις παραλίες, στο συγκεκριμένο σχολείο εκτυλίσσεται από τις 19 Ιουνίου η εκπαιδευτική δράση «Βήμα στο Σχολείο/Step2School». Η δράση, την οποία τρέχει η ΜΚΟ «Μετάδραση», έχει σκοπό να προετοιμάσει παιδιά προσφύγων και μεταναστών, ηλικίας 6-17 ετών, για να φοιτήσουν από τον Σεπτέμβριο στο ελληνικό σχολείο.

Η δράση «λειτουργεί Δευτέρα με Παρασκευή, πρωί και απόγευμα», λέει στην «Κ» η πρόεδρος της «Μετάδρασης» Λώρα Παππά, που αναφέρει ότι έχουν εγγραφεί συνολικά 550 παιδιά στο πρόγραμμα από τον Ιούνιο. «Τα παιδιά διδάσκονται ελληνικά, μαθηματικά, πληροφορική και γυμναστική. Για εκείνα που προορίζονται για οικογενειακή επανένωση στη Γερμανία, γίνονται και μαθήματα γερμανικών, ενώ έχουμε φτιάξει και έναν ειδικό χώρο για παιδιά κάτω από 6 ετών, που λειτουργεί ως χώρος δημιουργικής απασχόλησης». Στη δράση συμμετέχουν 15 διδάσκοντες και 4-5 εθελοντές.

Η κ. Παππά τονίζει τη σημασία της επανόδου των προσφυγόπουλων σε ένα φυσιολογικό σχολικό περιβάλλον. «Δεν πρέπει τα παιδιά να γκετοποιούνται. Γι’ αυτό εμείς αρνηθήκαμε να κάνουμε μαθήματα μέσα στους καταυλισμούς. Η ιδέα ότι παίρνω την τσάντα και πάω σχολείο είναι το πρώτο βήμα προς την κανονικότητα». Εξηγείται δίνοντας το πιο απλό παράδειγμα: «Μας πήρε μία εβδομάδα για να καταλάβουν τα παιδιά ότι χτύπημα του κουδουνιού σημαίνει ότι ξεκινάει το μάθημα. Τώρα το κουδούνι το χτυπάει κάθε μέρα άλλο παιδί. Εχει γίνει το σύμβολο του σχολείου».

Δημοτική στήριξη

Η πρωτοβουλία δεν θα μπορούσε να είχε προχωρήσει χωρίς τη συνδρομή του Δήμου Αθηναίων. Πέρυσι το καλοκαίρι, όπως αναφέρει στην «Κ» η αντιδήμαρχος για το Παιδί, Μαρία Ηλιοπούλου, ο δήμος είχε τρέξει ένα αντίστοιχο πρόγραμμα σε τρία σχολεία, τον μήνα Ιούλιο (που σε ορισμένες περιπτώσεις επεκτάθηκε στον μισό Αύγουστο), με τη συνδρομή μεταξύ άλλων της Σχολής Hill. «Ο στόχος ήταν ειδικά τα παιδιά που είχαν πολύ καιρό να πάνε σχολείο», λέει η αντιδήμαρχος.

Tο σχολικό έτος 2016-2017, λειτούργησε για δεύτερη χρονιά το πρόγραμμα «Ανοιχτά Σχολεία», με την οικονομική στήριξη του Ιδρύματος Νιάρχου. «Από το Σεπτέμβριο έως τον Ιούνιο, 25 σχολεία παρέμεναν ανοιχτά μετά το τέλος των μαθημάτων, από τις 4 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ», εξηγεί η κ. Ηλιοπούλου. «Στις ώρες αυτές λάμβαναν χώρα δραστηριότητες πολλών ειδών –εκπαιδευτικές, ψυχαγωγικές, αθλητικές– για μικρούς και μεγάλους. Σε αυτές προσπαθήσαμε να προσελκύσουμε και τους πρόσφυγες και τους μετανάστες – όχι σε ειδικές εκδηλώσεις γι’ αυτούς, αλλά μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο, να ενταχθούν πιο αποτελεσματικά στον κοινωνική ζωή της πόλης». Με το τέλος των προγραμμάτων αυτών, η «Μετάδραση» ήλθε σε συνεννόηση με τον δήμο, ο οποίος διέθεσε το σχολείο στα Πετράλωνα για το «Βήμα στο Σχολείο».

Τα επόμενα βήματα

Παρότι η χρηματοδότηση του Ιδρύματος Νιάρχου σταμάτησε στα τέλη Ιουλίου (θα ξεκινήσει και πάλι τον Σεπτέμβριο με την έναρξη του σχολικού έτους), το «Βήμα στο Σχολείο» θα συνεχιστεί έως τα τέλη Αυγούστου. Οπως αναφέρει η κ. Παππά, έχει υπάρξει κρίσιμη η στήριξη τόσο της Unicef, όσο και του Ιδρύματος Λεβέντη και της Τράπεζας Τροφίμων.

Το μεγάλο στοίχημα είναι η αύξηση του αριθμού των παιδιών προσφύγων και μεταναστών που θα ενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας. «Μόνο 12% των προσφυγόπουλων που είναι στην Ελλάδα έχει πάει σχολείο», σημειώνει η κ. Παππά. Στα σχέδια του δήμου για τη νέα χρονιά είναι δράσεις ενισχυτικής διδασκαλίας τα απογεύματα (ανοιχτά και σε Ελληνες μαθητές), στα οποία θα συμμετάσχει και η «Μετάδραση» (μέχρι στιγμής έχουν προγραμματιστεί σε τρία σχολεία, αλλά ο αριθμός μπορεί να αυξηθεί, αναφέρει η κ. Ηλιοπούλου). Επιπλέον, η αντιδήμαρχος σημειώνει ότι αναζητεί χρηματοδότηση για μία κινητή μονάδα υποστήριξης, με διερμηνείς, ψυχολόγους και άλλους ειδικούς, που θα δράσει «ως διαμεσολαβητής μεταξύ των γονέων των προσφύγων και των σχολείων», βοηθώντας στην πιο ομαλή ένταξη των παιδιών.