Αν κάτι μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα για τον σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή είναι ότι η συνέπεια ανήκει στα χαρίσματά του. Ο,τι λέει ο Γιάννης Σμαραγδής γίνεται πράξη, γιατί αν ήταν να μη γίνει δε θα το έλεγε. Οταν λοιπόν πριν από περίπου δύο χρόνια είχε πει ότι το επόμενο βήμα του θα είναι μια ταινία για τον Νίκο Καζαντζάκη, το εννοούσε. Από τότε μεσολάβησαν συνεντεύξεις Τύπου παρουσία ξένων συμπαραγωγών, ενώ ο ίδιος ο σκηνοθέτης ανέλαβε για λίγο την προεδρία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Και να που σήμερα ο σκηνοθέτης του «Καβάφη», του «El Greco» και του «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» ανακοινώνει ότι τα γυρίσματα του «Νίκου Καζαντζάκη» θα αρχίσουν τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου στην Κρήτη, γενέτειρα τόσο του Καζαντζάκη όσο και του Σμαραγδή.

Ο σκηνοθέτης, μάλιστα, βρήκε στο πρόσωπο του Στέφανου Ληναίου τον ηθοποιό που πρόκειται να ερμηνεύσει τον Καζαντζάκη σε μεγάλη ηλικία – μια περίοδος που απασχολούσε ιδιαίτερα τον σκηνοθέτη, αφού τον Καζαντζάκη σε νεαρή ηλικία τον είχε κλείσει από την αρχή επιλέγοντας τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο.

«Ηταν ένα μεγάλο δώρο αυτό που μου έκανε ο Γιάννης Σμαραγδής – μου χάρισε πολλά χρόνια ζωής» είπε τηλεφωνικώς στο «Βήμα» ο Στέφανος Ληναίος. «Ξαναβρήκα λίγο τον εαυτό μου και είναι λογικό, γιατί νιώθω μοναξιά – έχουν φύγει σχεδόν όλοι οι συνομήλικοί μου –, και αυτό το δώρο γέμισε τη ζωή μου» συνέχισε αναφέροντας με συγκίνηση το όνομα του ηθοποιού Γιάννη Βογιατζή ανάμεσα σε εκείνους της γενιάς του που έχουν απομείνει.

Η γλυκιά ειρωνεία ή, αν θέλετε, ένα ακόμη παιχνίδι της μοίρας είναι ότι από μικρό παιδί ο κ. Ληναίος έχει ζήσει αρκετές συμπτώσεις σχετικές με τον Νίκο Καζαντζάκη. Από παιδάκι πήγαινε στη Στούπα και στην Καλογριά, το χωριό της μητέρας του, εκεί όπου ο Καζαντζάκης με τον Σικελιανό και τον Ζορμπά έκαναν τα φουρνέλα. Στα 16 του, όταν η Ελλάδα είχε μόλις ελευθερωθεί από τους Γερμανούς, ο κ. Ληναίος επηρεασμένος από την Αριστερά και τους πολιτικούς καθοδηγητές τόλμησε να αμφισβητήσει την ύπαρξη του Θεού στον καθηγητή των Θρησκευτικών του και αποβλήθηκε. Το ίδιο είχε συμβεί και στον Καζαντζάκη. Μερικά χρόνια αργότερα, στα είκοσί του, επηρεασμένος από τον Καζαντζάκη, τον Νίτσε και τον Σικελιανό, ο κ. Ληναίος έγραψε «μερικά πράγματα» αφιερωμένα στον Καζαντζάκη ή εμπνευσμένα από το έργο του Σικελιανού. 

Εστειλε μάλιστα στον Καζαντζάκη με μια ιδιαίτερη αφιέρωση ένα βιβλίο του για τη ζωή του στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου είχε επισκεφθεί το σπίτι του συγγραφέα τον οποίο τόσο πολύ θαύμαζε. Χρόνια αργότερα με τον θίασο Κοτοπούλη στο Ηράκλειο ο ηθοποιός είδε έκπληκτος ότι στο γραφείο του Καζαντζάκη (το οποίο πλέον εξετίθετο μαζί με το αρχείο του) βρισκόταν το βιβλίο που εκείνος του είχε στείλει. «Απλές συμπτώσεις, τίποτ’ άλλο, φανταστείτε όμως την έκπληξή μου να βλέπω στο τέλος της ζωής μου να έρχεται ένας άνθρωπος τον οποίο δεν ήξερα και να μου λέει ότι μέσα μου είμαι Καζαντζάκης. Το μόνο που εύχομαι είναι να καταφέρω να είμαι και έξω μου».

Ο Γιάννης Σμαραγδής μάς είπε ότι φα- ντάστηκε τον Στέφανο Ληναίο στον ρόλο του Καζαντζάκη έχοντάς τον δει στην ταινία «Η κόμισσα της φάμπρικας» να κάνει τον... αστυνομικό. Φυσικά κανένας από τον στενό κύκλο της ταινίας δεν μπορούσε να «δει» τον Ληναίο στον ρόλο γιατί πολύ απλά ο ηθοποιός στα νιάτα του δεν έμοιαζε καθόλου με τον συγγραφέα. Ακόμη και η μακιγιέζ Αργυρώ Κουρουπού, συνεργάτις του Σμαραγδή από την εποχή του «Καβάφη», δεν φάνηκε να «τρελαίνεται» και τόσο με την ιδέα της επιλογής του Στέφανου Ληναίου.

Και όμως, ο Σμαραγδής έπεσε διάνα, και αυτό φαίνεται από τη φωτογραφία που δημοσιεύεται παραπάνω

Η ταινία αναμένεται να βγει στις αίθουσες το 2017. Τη διανομή της έχει αναλάβει για την Ελλάδα και την Κύπρο η ελληνική εταιρεία Audiovisual SA, η οποία είχε επίσης διανείμει

και τη μεγάλη εμπορική επιτυχία «El Greco» (1.200.000 εισιτήρια).

Tην παραγωγή στηρίζει η Forthnet Group, καθώς και ιδιωτικοί χρηματοδότες, ενώ αναμένεται η επίσημη συμμετοχή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και της ΕΡΤ.

Το καστ της ταινίας

Το πλήρες καστ της ταινίας αυτή τη στιγμή είναι η Μαρίνα Καλογήρου (Ελένη Καζαντζάκη), ο Θοδωρής Αθερίδης (Γιώργης Ζορμπάς), ο Νίκος Καρδώνης (Αγγελος Σικελιανός), η Μαρία Σκουλά (μητέρα του Καζαντζάκη), ο Αργύρης Ξάφης (πατέρας του Καζαντζάκη), η Ζέτα Δούκα (Μελίνα Μερκούρη), ο Πάνος Σκουρολιάκος (καθηγητής φιλολογίας), ο Ηλίας Λογοθέτης (καθηγητής φυσικής) και η Ερση Μαλικένζου (χαροκαμένη Κρητικιά). 

Στον ρόλο της Ιτκα η Γιούλικα Σκαφιδά, στον ρόλο της Εύας Σικελιανού η Αμαλία Αρσένη και στον ρόλο του Ελ Γκρέκο ο Μιχαήλ Ανδρουλιδάκης, ο οποίος συμμετέχει φιλικά. Τέλος, όπως είναι ήδη γνωστό, ο Στάθης Ψάλτης θα υποδυθεί τον Ιερωμένο. 

Επίσης, τον ρόλο του μικρού Καζαντζάκη ο Γιάννης Σμαραγδής τον εμπιστεύθηκε στον οκτάχρονο Ηρακλειώτη Αλέξανδρο Καμπαξή, ο οποίος έχει ήδη κάνει τα πρώτα του βήματα στον χώρο του θεάματος στην παράσταση «Ο Μικρός Πρίγκιπας». 

Αλλοι συντελεστές της ταινίας είναι στη θέση του διευθυντή φωτογραφίας ο Αρης Σταύρου, ενδυματολόγος/σκηνογράφος ο Γιώργος Πάτσας, ηχολήπτης ο Αρης Αθανασόπουλος, παραγωγός η Ελένη Σμαραγδή, ενώ διευθύντρια παραγωγής είναι η Τζένη Πανουτσοπούλου.

Τα γυρίσματα που αφορούν τον Στέφανο Ληναίο έχουν ήδη καθοριστεί και θα πραγματοποιηθούν τον προσεχή Νοέμβριο στο Παρίσι και στην Αντίμπ, την παλιά αρχαιοελληνική αποικία της Αμφίπολης όπου ο Καζαντζάκης και η σύζυγός του Ελένη εγκαταστάθηκαν το 1948. «Παραλαμβάνω τον Καζαντζάκη από την ημέρα που πήγε στην Αντίμπ μέχρι την ημέρα που πέθανε» είπε ο κ. Ληναίος (ο Καζαντζάκης πέθανε σε ηλικία 74 χρονών το 1957).

«Οπως λέμε καμιά φορά με τη σύζυγό μου την Ελλη, ελπίζω να μην πέσουμε σαν ήρωες» συμπλήρωσε ο ηθοποιός μνημονεύοντας με τον δικό του τρόπο τα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν πριν από λίγο καιρό στη Νίκαια της Νότιας Γαλλίας, πόλης η οποία βρίσκεται κοντά στην Αντίμπ. «Ωστόσο αυτό που δυστυχώς συνέβη στη Νίκαια θα μπορούσε πια να συμβεί οπουδήποτε. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως όταν είπαν στον Καζαντζάκη να μην πάει στην Κίνα, εκείνος σαν να τον έτρωγε η μοίρα του απάντησε “ό,τι είναι να γίνει, να γίνει”».

tovima.gr