Η παραγωγή σε πανελλαδικο επίπεδο αναμένεται να επουλώσει τις πληγές της περυσινής και να είναι πιο ισορροπημένη, τουλάχιστον στην Ελλάδα.

Πέρυσι ήταν μια καταστροφή για τη χώρα μας με την παραγωγή να πέφτει στους 110-120 χιλ. τόνους και με κατά τόπους ποιοτικά προβλήματα. Αντίθετα εφέτος η ελληνική παραγωγή αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 250 με 280 χιλ. τόνους με καλές ποιότητες.

Σύμφωνα με δηλωσεις του γεωργοοικονομολόγου κ. Βασίλη Ζαμπουνη,  πιο αντικειμενικές προβλέψεις αναφέρουν -εκτός από την Κρήτη- την Πελοπόννησο στους 100 χιλ. (με Λακωνία και Μεσσηνία γύρω στους 60 χιλ. τόνους). Οι υπόλοιποι θα προέλθουν από τη νησιωτική (Λέσβο, με λιγότερους από 10 χιλ. τόνους και ίσως λίγο περισσότερους από τα Ιόνια νησιά), ενώ στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα θα εξαρτηθεί από την πορεία της επιτραπέζιας ελιάς με ό,τι περισσεύει από τα ψιλά μεγέθη να ελαιοποιούνται.

Όπως πάντοτε, τα τελευταία χρόνια, ο οδηγός του παγκόσμιου τραίνου είναι η Ισπανία. Παρά το ερώτημα των βροχοπτώσεων, οι εκτιμήσεις είναι για 850 με 900 χιλ. τόνους. Τα περί 620 με 700 χιλ. που με ευκολία αναπαρήγαν ελληνικά sites αντιγράφοντας κάποιο ιταλικό δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και δημιουργούν λαθεμένες προσδοκίες. Να σημειώσουμε ότι τα υψηλά αποθέματα - περί τους 450 χιλ. τόνους - που κλείνει η φετινή χρονιά συγκρατούν τις αυξητικές τάσεις των τιμών. Οι βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια της συγκομιδής θα επηρεάσουν και τις ποιότητες, δηλαδή τη σχέση τιμών μεταξύ των έξτρα και των λαμπάντε.

Εφέτος η μεγάλη έκπληξη αναμένεται να είναι η Τυνησία η οποία με 250 χιλ. τόνους περίπου θα βρεθεί στα ίδια επίπεδα με Ελλάδα και Ιταλία. Άρα η Τυνησία θα είναι σε θέση να εφοδιάζει την ιταλική βιομηχανία καλύπτοντας τη μειωμένη προσφορά της Ισπανίας. Να σημειώσουμε ότι τα τελευταία χρόνια οι τιμές της Τυνησίας κινούνται στο ίδιο επίπεδο με τις ελληνικές.

Μεγάλη παραγωγή και προσφορά στη Μεσογειακή παραγωγή θα προέλθει από την Τουρκία με περίπου 200 χιλ. τόνους αλλά και από το Μαρόκο.

Επίσης να σημειώσουμε ότι όπως το συνηθίζει η Ιταλία κρατά κρυφά τα χαρτιά της, αν και η παραγωγή της αναμένεται να κυμανθεί περίπου στα ελληνικά επίπεδα.

Ο καϋμός των τιμών (και τα συνηθισμένα παιγνίδια)

Αν τα παραπάνω αποτελούν το πλαίσιο που θα προσδιορίσει τις εξελίξεις της νέας χρονιάς, το άλλο ερώτημα που "καίει" όλους είναι η πορεία των τιμών. Πέρυσι, παρά τους 110 χιλ. τόνους της παραγωγής, οι τιμές δεν εκτινάχθηκαν στα ύψη αλλά αντίθετα παρέμειναν σε χαμηλά επίπεδα λόγω της μεγάλης ισπανικής παραγωγής (1.777.300 τόνοι). Το μόνο θετικό γεγονός ήταν ότι αν και ξεκίνησαν από πολύ χαμηλά, τουλάχιστον μετά τον Ιανουάριο κράτησαν μια σταθερή και ελαφρά ανοδική πορεία. (Αυτό οφειλόταν στις ειδήσεις ότι η ισπανική παραγωγή 2014/15 θα είναι μειωμένη).

Πέρυσι η πρώτη δημοπρασία των Αγίων Αποστόλων στη Λακωνία "κτυπήθηκε" με 2,65 (0,25 πιο κάτω από πρόπερσι 2012/13) και απέβη άκαρπη. Αργότερα έγιναν κάποια μάλλον ακατανόητα ξεσπάσματα για μικρές ποσότητες που έφτασαν στα 2,96 και 2,98 ευρώ/κιλό, όμως αργότερα υποχώρησαν και σταθεροποιήθηκαν στα επίπεδα του 2,85. Σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, το μαυρολήσιο στη Μεσσηνία που είναι πρώιμη ποικιλία ξεκίνησε με 2,60 για να υποχωρήσει γρήγορα στα 2,40-2,45 ευρώ/κιλό. Στην Κρήτη, Ηράκλειο και Χανιά τα έξτρα ξεκίνησαν από 2,50 ευρώ.

Με κάποια επιφύλαξη θα μπορούσε να πει κάποιος ότι για τα έξτρα η μέση τιμή πέρυσι (την 2013/14) στην Ελλάδα ήταν περίπου 2,80 ευρώ/κιλό.

Καθώς η φετινή χρονιά ξεκινά στην Ελλάδα με μηδενικά αποθέματα είναι λογικό να υποθέσουμε ότι οι τιμές θα ξεκινήσουν από σχετικά υψηλά. Έτσι, π.χ. στις πρώτες δημοπρασίες της αθηνοελιάς στη Λακωνία (τον Οκτώβριο) που αποτελούν και ένα σημάδι για το τι θα ακολουθήσει, μια εκτίμηση για 3,50 ± 0,20 μάλλον πρέπει να είναι ρεαλιστική.

Δεν είναι όμως ρεαλιστική η πρόβλεψη ότι αυτά τα αρχικά υψηλά θα μπορέσουν να διατηρηθούν από τα Χριστούγεννα και αργότερα. Όταν δηλαδή αρχίζει η μαζική παραγωγή και προσφορά φρέσκων λαδιών, όταν οι παραγωγοί επείγονται να πουλήσουν γιατί έχουν αυξημένες ανάγκες και έξοδα (συγκομιδή κ.λπ.) και όταν όσοι από τους αγοραστές διαθέτουν ρευστότητα θα πιέσουν να ρίξουν τις τιμές όσο μπορούν. Ούτε στις άλλες περιοχές που αρχίζουν τέλη Νοεμβρίου με τιμές μικρότερες της Λακωνίας. Αυτό δηλαδή που συμβαίνει τις περισσότερες χρονιές. 

Ένας άλλος παράγων που δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε πόσο θα επηρεάσει είναι τα συσσωρευμένα από πέρυσι προβλήματα. Πόσο δηλαδή θα ωθήσουν συνεταιρισμούς, ελαιοτριβείς (ελαιουργούς), εμπόρους, μεγάλους ελαιοπαραγωγούς, να πουλήσουν - έστω και σε μη ικανοποιητικές τιμές - προκειμένου να καλύψουν τα ανοίγματα που κληρονόμησε η περυσινή χρονιά αλλά και η γενικότερη οικονομική κρίση και ύφεση.

Μπορεί εφέτος να μην σηκώνει το κλίμα για "οράματα" όπως τα 5 ευρώ πε΄ρυσι της Agrenda/Agronews, όμως ήδη από ορισμένους άρχισε το "χάϊδεμα των αυτιών" με υπερβολικές υπεραισιοδοξίες.

Η καλή ποιότητα (στις περισσότερες περιπτώσεις), η παραγωγή κοντά σε ένα φυσιολογικό μέσο όρο των 250-280 χιλ. τόνων, με τις τιμές του έξτρα να κρατηθούν πάνω από τα 2,80 ευρώ (λόγω μειωμένηςπαραγωγής στην Ισπανία), σηματοδοτούν ένα ικανοποιητικό (;) εισόδημα για την εσοδεία 2014/15.

Το οποίο όμως πολύ απέχει από τα υψηλά που θα μπορούσε να σκαρφαλώσει αν :
- βελτιώσουμε την ποιότητα,
- εξασφαλίσουμε χρηματοδοτική ρευστότητα το διάστημα Νοέμβριος-Ιούνιος,
- αυξήσουμε τις πωλήσεις του επώνυμου τυποποιημένου.
Πράγματα δηλαδή που έχουν ειπωθεί και ξαναειπωθεί χρόνια τώρα, και που ανήκουν στην αρμοδιότητα της Πολιτείας να τα υποστηρίξει, αλλά δυστυχώς αυτή περί άλλα τυρβάζει. Κι ας αλλάζουν άρχοντες των Υπουργείων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Όλα τα ίδια ανυπόφορα μένουν...Κι ας πέρασαν άπραγοι οι τέσσερεις πρώτοι μήνες κύριε Καρασμάνη.