Από αυτές τις ποσότητες, κάθε χρόνο καταλήγουν στη θάλασσα 4,8 - 12,7 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού[2], ενώ σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι 150.000 - 500.000 τόνοι καταλήγουν στη θάλασσα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης[3], ποσότητα που αντιστοιχεί στο φορτίο 66.000 απορριμματοφόρων.

Η εξάρτηση από το πλαστικό μίας χρήσης έχει πλέον αναγνωριστεί ως παγκόσμιο πρόβλημα και γίνονται βήματα για την αντιμετώπισή του. Την ώρα που στην Ελλάδα προσαρμοζόμαστε στη νέα νομοθεσία για τον περιορισμό της πλαστικής σακούλας, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωράει το όραμα της για μία Κυκλική Οικονομία επικαιροποιώντας τρεις Οδηγίες για τη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων και δημοσιεύει τη Στρατηγική της για τα Πλαστικά[4].

“Οι εξελίξεις αυτές σαφώς βελτιώνουν την υπάρχουσα κατάσταση, καθώς θέτουν πιο φιλόδοξους στόχους για την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του πλαστικού, ενώ δίνουν τη δυνατότητα στα Κράτη Μέλη να προχωρήσουν σε απαγορεύσεις συγκεκριμένων προϊόντων από πλαστικό μίας χρήσης”, σχολίασε ο Άλκης Καφετζής, υπεύθυνος της εκστρατείας ενάντια στο πλαστικό μίας χρήσης στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. “Ωστόσο, μπορούν να χαρακτηριστούν ως μία χαμένη ευκαιρία επειδή δίνουν έμφαση στην ανακύκλωση, αγνοώντας την τεράστια ανάγκη για τη θεσμοθέτηση μέτρων που θα μειώνουν ριζικά την παραγωγή πλαστικού μίας χρήσης στην πηγή”, συμπλήρωσε.

H μονοδιάστατη προσέγγιση του ζητήματος είναι ιδιαίτερα προβληματική, τη στιγμή μάλιστα που έχει ενεργοποιηθεί η απόφαση της Κίνας να απαγορεύσει την εισαγωγή ανακυκλώσιμων πλαστικών αποβλήτων οικιακής προέλευσης[5]. Η Κίνα αποτελεί παγκοσμίως τον βασικότερο αποδέκτη των πλαστικών αποβλήτων που προορίζονται για ανακύκλωση, ενώ οι βασικότεροι εξαγωγείς είναι οι Η.Π.Α. και η Ευρώπη[6], οι οποίες πέρα από τα πλαστικά τους σκουπίδια εξάγουν και τα προβλήματα που συνεπάγονται οι διαδικασίες ανάκτησης, ανακύκλωσης και διάθεσής τους[7]. 

Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς κάθε χρόνο εξάγει 30-50.000 τόνους πλαστικών αποβλήτων, με τη συντριπτική πλειονότητα αυτής της ποσότητας να πηγαίνει στην Κίνα[8]. Αν αναλογιστούμε ότι κάθε χρόνο στη χώρα μας η ετήσια κατανάλωση πλαστικών συσκευασιών είναι κοντά στις 300.000 τόνους, εκ των οποίων καταλήγουν στην ανακύκλωση 50.000 τόνοι[9],[10], νούμερο στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι ποσότητες που εξάγονται, εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι το υπάρχον σύστημα διαχείρισης του πλαστικού σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής του δεν είναι βιώσιμο. 

“Για να μην μετατραπούν οι θάλασσες του πλανήτη σε μία τεράστια χωματερή πρέπει να καταλάβουμε ότι η ανακύκλωση από μόνη της δεν είναι η διέξοδος. Όπως κατέγραψε η Greenpeace κατά το ερευνητικό ταξίδι που πραγματοποίησε το καλοκαίρι του 2017 στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος, το πλαστικό βρίσκεται παντού, από τον βυθό και την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι τις πιο απόμακρες ακτές.[11]”, συμπλήρωσε ο Άλκης Καφετζής, τονίζοντας ότι “χρειαζόμαστε ριζοσπαστικές πολιτικές και πρωτοβουλίες που θα μειώσουν τη σπατάλη του πλαστικού μίας χρήσης στην πηγή του, επανεξετάζοντας συνολικά τον τρόπο με τον οποίο αυτό το υλικό αξιοποιείται κατά την παραγωγή και κατανάλωση προϊόντων.”