Γράφει η Μαρίνα Μπούκη*

Έτσι,  σε αυτό το άρθρο θα παρουσιάσουμε τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει ο λόγος ενός παιδιού που ξεκινάει το νηπιαγωγείο με βάση τα αναπτυξιακά ορόσημα. 

Αντιληπτικό λεξιλόγιο και γνωστικές ικανότητες 

Σε αυτή την ηλικία το παιδί κατανοεί πάνω από 2500 λέξεις και είναι ικανό να κατανοεί ερωτήσεις τύπου "ποιος", "που", "πότε" κλπ. Παράλληλα θα πρέπει να μπορεί να ακολουθήσει πιο σύνθετες εντολές και να καταφέρνει να ακούσει μέχρι τέλους μια ιστορία και να απαντήσει σε ερωτήσεις που την αφορούν. Είναι, επίσης, ικανό να αντιλαμβάνεται χωρο-χρονικές έννοιες και να μπορεί να βρει ένα αντικείμενο από την περιγραφή του. 

 Όταν το παιδί ξεκινάει το νηπιαγωγείο πρέπει να γνωρίζει και να κατονομάζει 3 βασικά χρώματα και να μπορεί να μετρήσει μέχρι το πέντε. Σιγά σιγά αρχίζει να κατανοεί  και μπορεί να παίξει διάφορα παιχνίδια ομοιοκαταληξίας που βοηθούν πολύ στην ανάπτυξη της φωνολογικής ενημερότητας, δεξιότητας πολύ σημαντικής για την ανάγνωση και τη γραφή. 

Οποιαδήποτε καθυστέρηση στα παραπάνω, ειδικά σε αυτή την ηλικία, πρέπει να αξιολογείται ώστε να γίνει παρέμβαση  αν χρειαστεί για να μπορεί το παιδί αν ακολουθήσει το πρόγραμμα του σχολείου και να αναπτύξει περαιτέρω δεξιότητες.  

Εκφραστικό λεξιλόγιο και άρθρωση

Κατά την περίοδο των 4-5, το λεξιλόγιο των παιδιών αυξάνεται σημαντικά ενώ αρχίζουν να χρησιμοποιούν πιο σωστά τη γραμματική και το συντακτικό. Είναι σε θέση να αφηγηθούν μια ιστορία με αρχή μέση και τέλος και να επινοήσουν μια δική τους. Ταυτόχρονα, οι περιγραφές γίνονται πιο πλούσιες και ολοκληρωμένες και δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο να μάθουν καινούργια πράγματα κάνοντας πολλές ερωτήσεις. Επίσης, γνωρίζει τη χρήση καθημερινών αντικειμένων, βασικές αντίθετες έννοιες και μπορεί να κατανοήσει προτάσεις με "δεν" (π.χ. ποιος δεν τρέχει).

Ο λόγος του αναμένεται να είναι αντιληπτός κατά 90% από τρίτους με λίγα αρθρωτικά λάθη που κάποιες φορές είναι φυσιολογικά για την ηλικία του και θα διορθωθούν σύντομα. Σε αντίθετη περίπτωση όπου υπάρχει μεγάλη απόκλιση στην άρθρωση θα ήταν καλό να αξιολογηθεί το παιδί προκειμένου να βοηθηθεί να μιλήσει πιο καθαρά πριν ξεκινήσει η πρώτη δημοτικού. 

Αν συνεχίσει να αντιμετωπίζει δυσκολίες με την άρθρωση και τη φωνολογία μόλις ξεκινήσει το δημοτικό ενδεχομένως να παρουσιάσει δυσκολίες κατά την εκμάθηση της ανάγνωσης και της γραφής. Όσο πιο ολοκληρωμένος είναι ο λόγος σε αυτή την ηλικία τόσο πιο εύκολη είναι η ανάπτυξη των ακαδημαϊκών δεξιοτήτων. 

Στην περίπτωση που αντιληφθεί ο γονιός ότι το παιδί του αντιμετωπίζει δυσκολία σε κάποιον από τους παραπάνω τομείς, που δεν δικαιολογείται για την ηλικία του είναι καλό να προσπαθήσει αρχικά μέσα από δραστηριότητες στο σπίτι να το ενισχύσει για να προχωρήσει πιο γρήγορα. Αν παρόλα αυτά τα σημάδια δεν δείχνουν σημαντική βελτίωση μετά το πέρας ενός διαστήματος θα ήταν χρήσιμο να επισκεφθεί κάποιον ειδικό ώστε να ακολουθηθεί ένα πρόγραμμα παρέμβασης που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις ικανότητες του παιδιού. Όπως γνωρίζουμε, η έγκαιρη παρέμβαση φέρνει και τα καλύτερα αποτελέσματα. 

*Η Μαρίνα Μπούκη είναι λογοθεραπεύτρια

Διεύθυνση: Κωνσταντινίδη 17, Τρία Πεύκα, Ηράκλειο Κρήτης

www.logomperdemata.gr

Τηλ επικοινωνίας: 2810233489