Αποτελεί μάλλον κοινή παραδοχή πως το ελληνικό τοπίο είναι άκρως κινηματογραφικό – και κινηματογραφήσιμο: μοναδικοί αρχαιολογικοί χώροι, εκπληκτικές θαλασσινές και βουνίσιες τοποθεσίες, ιδιαίτερο αστικό τοπίο, κι όλα αυτά σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, γεγονός ευεργετικό για οποιαδήποτε κινηματογραφική παραγωγή. Κανονικά οι δημιουργοί ταινιών και σειρών θα έπρεπε να κάνουν «ουρά» για να πραγματοποιήσουν γυρίσματα στη χώρα μας, κι όμως, εδώ και δεκαετίες, επιλέγουν άλλους, ακόμα και γειτονικούς προορισμούς (Κροατία, Βουλγαρία κ.ο.κ.). Το θέμα είναι βέβαια πρωτίστως οικονομικό, όμως για όσους γνωρίζουν, δεν λείπουν και οι άλλες διαστάσεις.

«Είναι ένα νομοσχέδιο που έπρεπε να έχει γίνει εδώ και 30 χρόνια. Με αυτό κάνουμε ένα πρώτο βήμα ώστε η Ελλάδα να γίνει επιτέλους μια φιλική προς τον κινηματογράφο χώρα και να διευκολύνει τόσο τις ξένες όσο και τις ελληνικές παραγωγές», μας είπε ο γ.γ. του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Λευτέρης Κρέτσος, σε άτυπη ενημέρωση επί του νομοσχεδίου που συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή και αφορά και τα οπτικοακουστικά έργα. Βασικός του άξονας είναι η δημιουργία ενός ανταποδοτικού σχήματος (cash rebate scheme), το οποίο θα επιδοτεί τις οπτικοακουστικές παραγωγές (ταινίες, σειρές, animation, βιντεοπαιχνίδια) σε ποσοστό 25%. Το ανώτερο όριο της επιδότησης είναι 5 εκατ. ευρώ ενώ για τη χρηματοδότηση του προγράμματος έχουν εγκριθεί συνολικοί πόροι ύψους 450 εκατ. ευρώ για το διάστημα 2017-2022.

Για να το εξηγήσουμε απλά: ο εκάστοτε παραγωγός του έργου, Ελληνας ή ξένος, μπορεί να υποβάλει αίτημα για χρηματοδότηση του 25% της παραγωγής του, ποσό το οποίο θα καταβάλλεται κοντά στην ολοκλήρωση της διαδικασίας (post production). Για να υπαχθεί το έργο στη συγκεκριμένη κατηγορία ενίσχυσης, θα πρέπει να πληροί κάποια συγκεκριμένα «πολιτιστικά κριτήρια», τα οποία περιγράφονται αναλυτικά σε τυποποιημένους πίνακες που συνοδεύουν το νομοσχέδιο (π.χ. αν το σενάριο είναι τοποθετημένο στην Ελλάδα, συμμετοχή Ελλήνων επαγγελματιών κ.ά.). Ξεκαθαρίζονται ακόμα δύο στοιχεία: Για να λάβει μια παραγωγή ενίσχυση, πρέπει να είναι συνολικής αξίας άνω των 100.000 ευρώ και να μην έχει εξασφαλίσει προηγουμένως χρηματοδότηση από άλλους φορείς (ΕΡΤ, Κέντρο Κινηματογράφου) υψηλότερη από το 50% του συνόλου (60% για τις συμπαραγωγές). Εννοείται πως η συγκεκριμένη ενίσχυση είναι ανεξάρτητη από αυτή του Κέντρου Κινηματογράφου.

«Διευκρινίζουμε πως το συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι καθαρά αναπτυξιακό και δεν έχει σκοπό να ασκήσει κινηματογραφική πολιτική. Αυτή είναι δουλειά του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και του Film Commission που υπάγεται σε αυτό. Δική μας πρόθεση είναι η κατεύθυνση πόρων προς τη δημιουργική βιομηχανία, ώστε να ανοίξουμε την αγορά και τελικά να έχουμε ανταποδοτικό όφελος για την κοινωνία και την οικονομία. Εκτός αυτού όμως, σημαντική είναι και η εμπέδωση μιας φιλικής προς τον κινηματογράφο κουλτούρας, τόσο στους κρατικούς λειτουργούς όσο και στις τοπικές κοινωνίες», επισήμανε ο κ. Κρέτσος, ο οποίος μας ενημέρωσε πως ήδη υπάρχουν θετικές αντιδράσεις και από τις περιφέρειες εκτός Αττικής (π.χ. Στερεάς Ελλάδας, Νοτίου Αιγαίου) που θέλουν να φιλοξενήσουν οπτικοακουστικές παραγωγές.

Προφανώς και πρόκειται για ένα σοβαρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, μια και η συγκεκριμένη διάταξη έρχεται να κλείσει ένα μεγάλο κενό, το οποίο καθιστούσε ουσιαστικά τη χώρα μας μη ανταγωνιστική όσον αφορά τις ξένες παραγωγές. Ενστάσεις βέβαια αναμένονται από τους δημιουργούς του κινηματογράφου, μιας και στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσα στις δικές τους παραγωγές και σε εκείνες των υπολοίπων μέσων. Επιπλέον, το γεγονός πως η χρηματοδότηση παρέχεται στο τέλος της παραγωγής ίσως δυσκολέψει τους μικρότερους δημιουργούς, οι οποίοι θα πρέπει να βρουν τα χρήματα (ίσως μέσω τραπεζών) και στη συνέχεια να εισπράξουν την ενίσχυση.