«Σας ευχαριστούμε γι’ αυτή τη μοναδική εμπειρία – ήταν πραγματικά αξέχαστη. Μας μάθατε τόσα για τη ζωή ενός μουσικού, για το πώς να ακολουθήσουμε το όνειρό μας και ότι κάθε προσπάθεια αξίζει», έγραψε σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης μαθήτρια μετά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μουσικό Κλειδί», το οποίο έχουν ήδη παρακολουθήσει συνολικά 2.679 μαθητές στη Λέσβο και αποτελεί «γέννημα» του καταξιωμένου πλέον Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου. Με μότο «η Μουσική εμπνέει, η Μουσική συνδέει, η Μουσική ενώνει», στόχος του προγράμματος είναι να ξεκλειδώσει τη φαντασία, την ευαισθησία και τη δημιουργικότητα των παιδιών και των νέων. Στο πλαίσιο αυτού, διακεκριμένοι νέοι καλλιτέχνες προσεγγίζουν την ιστορία και τα βασικά δομικά στοιχεία της μουσικής με τον έμφυτο ενθουσιασμό τους, τον οποίο και μεταδίδουν στους νεαρούς ακροατές. Οι καλλιτέχνες ερμηνεύουν έργα του κλασικού ρεπερτορίου με εμβόλιμες αφηγήσεις των προσωπικών τους βιωμάτων, επεξηγήσεις για τα έργα και τους συνθέτες. Η έμπνευση ανήκει στις αδελφές Δανάη και Κυβέλη Doerken, 25 και 21 ετών αντίστοιχα, πιανίστες, συνϊδρύτριες και καλλιτεχνικές συνδιευθύντριες του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου, οι οποίες με την πολύτιμη αρωγή του επίσης συνϊδρυτή Δημήτρη Τρύφωνος, 25χρονου επιχειρηματία, κατάφεραν να υλοποιήσουν την ιδέα τους. Θετικές αντιδράσεις «Βάση μας είναι το Βερολίνο, όμως περνώντας όλα μας τα καλοκαίρια από παιδιά στον Μόλυβο, αναρωτηθήκαμε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε ώστε να συνδυάσουμε την αγάπη μας για την κλασική μουσική με τον όμορφο αυτό τόπο», αρχίζει να λέει η Δανάη, προσθέτοντας: «Οι άνθρωποι στη Λέσβο δεν είχαν καμία πρόσβαση στην κλασική μουσική. Εκτός του φεστιβάλ, σκεφτήκαμε να συναντήσουμε τα παιδιά στα σχολεία. Δεύτερη χρονιά φέτος και εισπράττουμε εξαιρετικά θετικές αντιδράσεις». Η κ. Φωτεινή Φραγκούλη είναι συγγραφέας και υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του φεστιβάλ. Αφού υπηρέτησε 33 χρόνια στη δημόσια εκπαίδευση, έρχεται τώρα ως εθελόντρια να συνδράμει την προσπάθεια, τονίζοντας παράλληλα πως «όλα είναι αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς»: «Η κλασική μουσική, κάτι σχεδόν άγνωστο και απρόσιτο, γίνεται πιο οικείο και προσφιλές στους νέους. Είναι ένα παιχνίδι, που έρχεται να εμπλουτίσει την καθημερινότητά τους. Τα παιδιά της περιφέρειας ζουν μέσα σ’ ένα μαγικό περιβάλλον. Η φύση είναι υπέροχη και η μουσική έρχεται να συμπληρώσει το τοπίο. Να ζωντανέψει το παραμύθι. Μοιάζει με τη μουσική υπόκρουση που έλειπε έως τώρα. Ενα δίωρο περίπου η διάρκεια του προγράμματος. Απορημένα έρχονται τα παιδιά –“τι θα δούμε;”– αλλά η Δανάη και η Κυβέλη έχουν το επικοινωνιακό χάρισμα, οπότε αμέσως τα κερδίζουν. Τους μιλούν για το πώς ξεκίνησαν οι ίδιες, τους λένε τι σκέφτονται όταν παίζουν μουσική, τα καλούν να εκφραστούν και τα ίδια συναισθηματικά. Oσο περνάει η ώρα, το πρόγραμμα γίνεται διαδραστικό – τα παιδιά χαμογελούν, κλείνουν τα μάτια για να ακούσουν, χτυπούν ρυθμικά τα χέρια, ζωγραφίζουν». «Είναι... tabula rasa» Η Δανάη παίρνει ξανά τον λόγο: «Παίζουμε σόλο ή με τέσσερα χέρια, ρωτάμε το κοινό μας τι φαντάζεται, διευκρινίζοντας πως δεν υπάρχει σωστή ή λάθος απάντηση – κάθε παιδί κάνει το προσωπικό του ταξίδι. Τα έχουμε ακούσει... όλα! (γέλια). Aλλος λέει ότι σκέφτεται τον Τομ και Τζέρι να κυνηγιούνται, ενώ κάποιος άλλος ότι νιώθει μεγάλη λύπη, σαν κάποιος να έχει πεθάνει. Η μουσική τούς θυμίζει μια καταιγίδα ή ταινίες όπως το “Transformers” ή το “Star Wars”. Κι όσο βλέπουν ότι εμείς παίρνουμε σοβαρά κάθε εικόνα που μας δίνουν, μιλούν όλο και περισσότερο. Αντίθετα με τα παιδιά στη Γερμανία, που είναι συνήθως πιο “υποψιασμένα” για την κλασική μουσική, τα παιδιά στη Λέσβο είναι “ανοιχτά”, επειδή δεν γνωρίζουν τίποτε. Είναι... tabula rasa». Ποια η αξία της κλασικής μουσικής για τα παιδιά; Οπως εξηγεί ο Δημήτρης Τρύφων: «Η μουσική έχει τη δυνατότητα να μας μεταφέρει σε έναν κόσμο από τον οποίο απουσιάζουν η ακαταστασία, η φθορά και το χάος που συχνά συναντάμε στην καθημερινή ζωή και στις ανθρώπινες κοινωνίες. Οσο βαθύτερα σε κρίση είναι μια κοινωνία τόσο περισσότερο οι άνθρωποι που ζουν μέσα σε αυτή αποζητούν το όμορφο. Στην Ελλάδα του 2017 συνεπώς, που οδεύει αργά αλλά σταθερά προς τη δυστοπία, θεωρήσαμε πρέπον να προτείνουμε σαν ερέθισμα την κλασική μουσική. Αν η τέχνη έχει πράγματι τη δύναμη να μας κάνει καλύτερους και πιο ηθικούς πολίτες, τότε την πλήρη ισχύ αυτής της δύναμης θα τη βιώσουν οι νέοι».

«Υιοθετώντας» έναν Ευρωπαίο μουσικό

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου εμπλουτίζεται τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο με το «ΜΟ-ΤΟ key», μία δράση που στόχο έχει να δώσει στα παιδιά τα εργαλεία ώστε τα ίδια να οργανώσουν ένα πολιτιστικό γεγονός, εν προκειμένω μία συναυλία. Σε συνεργασία με τον γερμανικό πολιτιστικό θεσμό TONALi, η Λέσβος εκπροσωπεί την Ελλάδα, τρίτη χώρα που θα πραγματοποιήσει την εκπαιδευτική αυτή εφαρμογή, μετά τη Γερμανία και την Ιταλία. Συγκεκριμένα, μαθητές και εκπαιδευτικοί εθελοντές από τρία σχολεία της Μυτιλήνης θα «υιοθετήσουν» από έναν Ευρωπαίο μουσικό – πιάνο, βιολί και τσέλο τα όργανα που παίζουν. Θα προηγηθεί ένα συμβουλευτικό εργαστήρι για τους συμμετέχοντες. Στη συνέχεια, τα παιδιά μέσω skype ή email επικοινωνούν με τον μουσικό, ο οποίος ερχόμενος, θα φιλοξενηθεί σε κάποιο σπίτι μαθητή, θα μοιραστεί το τραπέζι της οικογένειας, θα πάει στο σχολείο με τα παιδιά. Οι μαθητές θα έχουν φροντίσει να διαφημίσουν τη συναυλία που θα πραγματοποιηθεί στο σχολείο τους αρχικά, ενώ η δράση θα ολοκληρωθεί με κοινή συναυλία των τριών σχολείων και τους τρεις μουσικούς να συμπράττουν. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ «Μουσικό Κλειδί», το οποίο την άνοιξη θα επεκταθεί και στη Χίο, πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βορείου Αιγαίου, με την πολύτιμη συμπαράσταση του διευθυντή της, κ. Αριστείδη Καλάργαλη και με την υποστήριξη της πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση.