Κύριος ομιλητής ηταν ο πρώτος γιος του Πάλμε, ο Joakim Palme, που ηρθε στην Κρήτη ειδικά για την εκδήλωση. Είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Uppsala στον τομέα των πολιτικών επιστημών με ειδικότητα σε θέματα μεταναστευτικής πολιτικής.  

Για τον Πάλμε μιλησαν επίσης ο Γιώργος Παπανδρέου που έζησε στην Σουηδία τα χρόνια της δικτατορίας, εκπρόσωπος της Σουηδικής Πρεσβείας στην Αθήνα, ο Μίμης Ανδρουλάκης, ο βουλευτής των ΑΝΕΛ κ. Θανάσης Παπαχριστόπουλος και ο συγγραφέας της βιογραφίας του Πάλμε Γιώργος Λογοθέτης.

Συμμετειχαν επισης: η χορωδία Μαλίων, η Κρητική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων και το χορευτικό συγκρότημα του πολιτιστικού συλλόγου Μοχού.

Σημειώνεται ότι ο Γιώργος Λογοθέτης, δημοσιογράφος 15 χρόνια στην Σουηδική Τηλεόραση (1975-1988), στο βιβλίο του ΟΥΛΟΦ ΠΛΑΜΕ, Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΑΡΧΩΝ, καταγράφει την μοναδική πορεία του Πάλμε. Μια πορεία που έφερε την Σουηδία στο προσκήνιο της παγκόσμιας πολιτικής .

Σήμερα, όπως ειπώθηκε, το έργο του Πάλμε εξακολουθεί να είναι επίκαιρο και οι ιδέες του αποτελούν σημείο αναφοράς για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής και ηθικής κρίσης.

Ο Περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης στην ομιλία του αναφέρθηκε στην σημαντικότητα της εκδήλωσης- αφιερώματος καλωσορίζοντας όλους ενώ απευθυνόμενος ιδιαίτερα στον Ιωακείμ Πάλμε τον γιο του Ούλοφ Πάλμε είπε:

«Η Κρήτη ολόκληρη τιμά τη μνήμη του πατέρα σας που αγάπησε πολύ το νησί μας και που εκείνος αγαπήθηκε και έγινε επίτιμος δημότης του Μοχού. Παράλληλα ήταν ο άνθρωπος και ο πολιτικός που βοήθησε την Ελλάδα μας σε δύσκολους καιρούς. Είναι χαρά μας που είστε μαζί μας και είναι επίσης αυτονόητο πως οι εκδηλώσεις μνήμης και τιμής συνιστούν τιμή, όχι μόνο για τους τιμώμενους, αλλά και για εμάς που συμμετέχουμε.» 

Καλωσόρισμα στην εκδήλωση απηύθυναν ο Δήμαρχος Χερσονήσου Γιάννης Μαστοράκης, ο Πρόεδρος του συλλόγου φίλων Ούλοφ Πάλμε Μανόλης Ζερβάκης, ενώ για την ζωή και το πολυεπίπεδο έργο του Ούλοφ Πάλμε μίλησαν ο πρόεδρος της Σοσιαλιστικής διεθνούς και πρώην Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο βουλευτής ΑΝΕΛ Θανάσης Παπαχριστόπουλος, ο συγγραφέας Γιώργος Λογοθέτης , η δε κα. Χαραλαμπίδου-Λογοθέτη  διάβασε αποσπάσματα του βιβλίου. Επίσης στην εκδήλωσή αναφέρθηκε σε μνήμες που είχε η κα. Μεταξά από τις συναντήσεις της οικογένειας της με την οικογένεια Πάλμε σε περιοχή προς Οροπέδιο Λασιθίου. Από την πλευρά του ο Ιωακείμ Πάλμε μίλησε συγκινημένος για τον πατέρα του, δηλώνοντας υπερήφανος ενώ εξέφρασε την χαρά αλλά και την συγκίνηση του που βρίσκεται στην Κρήτη, στο Μοιχό ανάμεσα σε ανθρώπους που είχαν αγαπήσει και είχαν κλάψει για τον πατέρα του. Ευχαρίστησε επίσης για την υποδοχή, φιλοξενία και οργάνωση της εκδήλωσης τους συνδιοργανωτές και όλους τους παραβρισκόμενους.

Στην εκδήλωση στο Μοχό συμμετείχαν επίσης η χορωδία Μαλίων, η Κρητική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων και το χορευτικό συγκρότημα του πολιτιστικού συλλόγου Μοχού ενώ έγινε προβολή για πρώτη φορά στην Ελλάδα ενός σπάνιου βίντεο-ντοκουμέντο από τις επισκέψεις του Πάλμε στην Κρήτη και τον τρόπο που οι κάτοικοι του Μοχού θρήνησαν τον δικό τους Ούλοφ Πάλμε ως επίτιμο δημότη του χωριού. Στην συνέχεια ακολούθησε Κρητική μουσική, μαντινάδες  από το συγκρότημα του Στέφανου Μεσσαριτάκη όπως και παραδοσιακοί χοροί όπου συμμετείχε χορεύοντας ο Ιωακείμ Πάλμε μαζί με τον Περιφερειάρχη, τον Δήμαρχο, και κατοίκους του Μοχού.

Σε δηλώσεις τους αναφερόμενοι στην εκδήλωση οι κ.κ. Ζερβάκης και Λογοθέτης επεσήμαναν την μεγάλη πολιτική προσωπικότητα του Πάλμε, την αγάπη που έτρεφε για την Ελλάδα και την Κρήτη, τους πολιτικούς, φιλικούς δεσμούς που είχε με τον Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ ευχαρίστησαν την Περιφέρεια, τον Περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη και τον Δήμαρχο Γιάννη Μαστοράκη για την στήριξη της εκδήλωσης.  

Συγκριμένα ο κ. Λογοθέτης σε δηλώσεις του ανέφερε:

«Ο Πάλμε με την αγάπη που έτρεφε για την χώρα μας, για την Κρήτη, την εξαιρετική σχέση που είχε με τον Ανδρέα Παπανδρέου, κατάφερε να αναδείξει την Ελλάδα σε όλες τις Σκανδιναβικές χώρες. Εδώ στην Κρήτη συνέβη κάτι μοναδικό, μερικές ημέρες μετά την δολοφονία του έφθασε στη Στοκχόλμη στη Σουηδική τηλεόραση όπου δούλευα, ένα πακέτο με ένα φιλμ. Είχε τις γυναίκες του χωριού στο Μοχό να κλαίνε για τον Πάλμε. Αυτό το φιλμάκι το προβάλαμε για πρώτη φορά εδώ στην εκδήλωση .Όλα αυτά με οδήγησαν να γράψω την βιογραφία του στα Ελληνικά, και στην εκδήλωση παρουσιάσαμε τη ζωή και το έργο του Ούλοφ Πάλμε και το κάναμε αυτό στο Μοχό γιατί όπως είναι γνωστό ήταν επίτιμος δημότης. Με την ευκαιρία αυτή να δώσω τα συγχαρητήρια μου στη Περιφέρεια Κρήτης, στο Δήμο Χερσονήσου και στο Σύλλογο Φίλων Ούλοφ Πάλμε για την διοργάνωση της εκδήλωσης. Αξίζει για το νησί, αναδεικνύεται η Κρήτη και στο “πρόσωπο της” τιμάται ολόκληρη η Ελλάδα. Όταν μάθανε στη Σουηδία για την εκδήλωση έμειναν κατάπληκτοι, ότι στη Κρήτη σε ένα χωριό, προετοιμάζεται ένας χώρος που θα είναι αφιερωμένος στον αλησμόνητο Σουηδό ηγέτη. Είμαστε όλοι συγκινημένοι για την αγάπη και αναγνώριση των αρχών και του κόσμου και ιδιαίτερα  ο γιος του Πάλμε καθώς όλη η οικογένεια πριν το μοιραίο θεωρούσε την Κρήτη σαν το δεύτερο σπίτι τους».

Ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης στην ομιλία του στην εκδήλωσή, ειπε συγκεκριμένα:

«Όταν το πολιτικό σου αποτύπωμα στιγματίζει την πολιτική ιστορία της χώρας σου, της Ευρώπης και του σύγχρονου κόσμου, όταν πλατείες, λεωφόροι, οδοί και πάρκα, σε όλη την Ελλάδα, αλλά και σε πολλά μέρη του κόσμου, φέρουν το όνομα του Ούλοφ Πάλμε, τότε με βεβαιότητα μπορούμε να τονίσουμε ο τιμώμενος δολοφονημένος Πρωθυπουργός της Σουηδίας, άξια συγκαταλέγεται στον κατάλογο του Θουκυδίδη σύμφωνα με τον οποίο «ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος».

Με αυτή τη σκέψη, με ιδιαίτερη χαρά και τιμή, καλωσορίζουμε στην Κρήτη, στο χωριό που αγάπησε και αγαπήθηκε ο μεγάλος Ευρωπαίος και οραματιστής πολιτικός, τον καθηγητή Πάλμε, τον πρωτότοκο γιο του Σουηδού Πρωθυπουργού. Ως Περιφέρεια Κρήτης καλωσορίζουμε επίσης θερμά και τον πρώην Πρωθυπουργό και Πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς Γιώργο Παπανδρέου, με τη βεβαιότητα ότι οι οικογενειακές και φιλικές σχέσεις του μεγάλου ηγέτη Ανδρέα Παπανδρέου με το Σουηδό πολιτικό, θα μεταφερθούν στην αποψινή εκδήλωση της παρουσίασης ενός αξιόλογου βιβλίου του Γιώργου Λογοθέτη, ενός ανθρώπου που έζησε από κοντά την εποχή Πάλμε, σε εποχές δύσκολες, ύστερα από μια περίοδο κατά την οποία η Σουηδία του Πάλμε είχε μετατραπεί σε πολιτικό καταφύγιο για τους Έλληνες που αντιστάθηκαν στην χούντα. Το βιβλίο του Γιώργου Λογοθέτη που απόψε παρουσιάζεται στο Μοχό, μαζί με ένα βίντεο ντοκουμέντο για τις αντιδράσεις των κατοίκων του χωριού κατά τη δολοφονία του Πάλμε, αποδεικνύει ότι ο Πάλμε έσπασε το φράγμα των συνόρων της Σουηδίας.

Αγαπητέ κ. Πάλμε, η Κρήτη ολόκληρη τιμά τη μνήμη του πατέρα σας, γιατί είναι αυτονόητο άλλωστε ότι οι εκδηλώσεις μνήμης και τιμής συνιστούν τιμή, όχι μόνο για τους τιμώμενους, αλλά και για εμάς που συμμετέχουμε. Σήμερα, 31 χρόνια μετά την δολοφονία του Ούλοφ Πάλμε που συγκλόνισε τον κόσμο με βεβαιότητα μπορούμε να δανειστούμε και να αφιερώσουμε στον μεγάλο σοσιαλδημοκράτη ηγέτη ένα απόσπασμα από την ομιλία ενός άλλου μεγάλου Κρητικού πολιτικού του Ελευθερίου Βενιζέλου, ότι «Ο προκείμενος νεκρός, αγαπητοί φίλοι, ήτο ένας αληθινός άνδρας, με μεγάλο θάρρος, με αυτοπεποίθησιν και δι' εαυτόν και διά τον λαόν, τον οποίον εκλήθη να κυβερνήσει. Έθεσε εις την υπηρεσίαν της πατρίδος του όλον το πυρ που είχε μέσα του, κάθε δύναμιν ψυχικήν και σωματικήν», αυτός ήταν ο Ούλοφ Πάλμε.»

Τόσο επικαιρο...

Οι πολιτικές του θέσεις για την πορεία της οικονομίας και την ανάγκη για κοινωνική δικαιοσύνη, συνεργασία και αλληλοκατανόηση αποδείχτηκαν προφητικές:

«Αν δεν πάρουμε τώρα αναγκαία μέτρα ο λογαριασμός που θα πρέπει να πληρώσουμε στο μέλλον θα εί¬ναι πολύ ακριβός. Οι πολιτικοί θα πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας για τις συνέπειες...» 

Στο βιβλίο γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στη σχέση του Πάλμε με την Ελλάδα και την Κρήτη, με σημαντικό φωτογραφικό υλικό. Στην εκδήλωση προβληθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα και ένα σπάνιο βίντεο-ντοκουμέντο από τις επισκέψεις του Πάλμε στην Κρήτη και τον τρόπο που οι κάτοικοι του Μοχού θρήνησαν τον δικό τους Ούλοφ Πάλμε ως επίτιμο δημότη του χωριού.

Η βιογραφία του

Ο Ούλοφ Πάλμε γεννήθηκε το 1927. Αν και γόνος της μεγάλης αστικής οικογένειας ο Πάλμε διάλεξε αντίθετο δρόμο.  Όταν σε νεαρή ηλικία συνει¬δητοποίησε τι σημαίνει κοινωνική αδικία, εντάχτηκε στο Σοσιαλδημο¬κρατικό Κόμμα της Σουηδίας. Δάσκαλός του ο επί 22 χρόνια πρωθυπουργός της Σουηδίας Tage Erlander που υποστήριζε ότι «Πολιτικός σημαίνει ότι υπηρετείς το πιο ηθικό επάγγελμα στον κόσμο». 

Το 1969, σε ηλικία σαράντα δύο ετών ο Πάλμε ανέλαβε την ηγεσία της Σουηδίας. Ήδη από το 1965, ως αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, καυτηρίασε την πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης στον πόλεμο του Βιετνάμ και αργότερα την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στην Τσεχοσλοβακία. 

Η δραστηριότητα του Πάλμε τον έφερε στο επίκεντρο της παγκό¬σμιας πολιτικής αντιπαράθεσης. Υποστήριξε τα απελευθερωτικά κινήματα σε όλο τον κόσμο. Πολέμησε όσο κανένας άλλος τις διά¬φορες δικτατορίες όπως της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Χιλής και της δικτατορίας στην Ελλάδα. 

Στα 17 χρόνια που ο Πάλμε ήταν πρωταγωνιστής στην σουηδική πολιτική, η Σουηδία βρέθηκε στο επίκεντρο της παγκόσμιας πολιτικής. Ο επίμονος αγώνας του για ειρήνη, δημοκρατία και αλληλεγγύη, ο αγώνας ενάντια στην κοινωνική αδικία, είχε ευαισθητοποιήσει την μεγάλη πλειοψηφία του σουηδικού λαού επηρεάζοντας συγχρόνως την διεθνή κοινή γνώμη. Μαζί με άλλους μεγάλους ηγέτες όπως ο Βίλλυ Μπράντ και ο Μπρούνο Κράισκυ, εργάστηκε με όλες του τις δυνάμεις για την μείωση των στρατιωτικών δαπανών, με στόχο τον αφοπλισμό. Τα θέματα πολέμου και ειρήνης ήταν  πάντα στο επίκεντρο της πολιτικής του.

Ο τρόπος ζωής του έγινε πρότυπο για τον σουηδό πολίτη. Η Δημοκρατία για τον Πάλμε ήταν πάνω από όλα θέμα αρχών, και οι πολιτικοί έπρεπε να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση. Αν και απέκτησε παγκόσμια ακτινοβολία, παρέμεινε πάντα  ο απλός «Ούλοφ». Η αλαζονεία ανήκε στους μεγάλους του εχθρούς. 

«Τι θα ήταν ένα πολιτικό κόμμα χωρίς την θέληση για αλληλεγγύη και συνεργασία μεταξύ πολιτών και κρατών ; Λίγο περισσότερο από ένα επαρχιακό κίνημα χωρίς ιδέες και οράματα, καταδικασμένο να γίνει θύμα του εγωιστικού και του  σοβινισμού. Θα ακουγόταν ψεύτικο αν εργαζόμαστε για ισότητα στην δική μας χώρα και αγνοούσαμε τα εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο που πεινάνε. Θα πρέπει να υπάρχει μια δυνατή σύνδεση μεταξύ σε αυτό που επιδιώκουμε στη χώρα μας  και σε αυτό που πρεσβεύουμε διεθνώς.

Στόχος μας είναι η Ισότητα, η Ελευθερία, η Κοινωνική Δικαιοσύνη, και η Συνεργασία. Να μειώσουμε όσο γίνεται τις ταξικές διαφορές. Γι αυτό χρειάζεται συνεχής προσπάθεια, πρωτοπόρες ιδέες και κυρίως θέληση για αλλαγές. Είναι χρέος μας να αναζητούμε συνεχώς ένα καλλίτερο αύριο για όλους, να καταθέτουμε συγκεκριμένες προτάσεις και με αντικειμενικό τρόπο να εξετάζουμε τις προϋποθέσεις για την υλοποίησή τους…» 

Λίγο πριν την δολοφονία του δήλωνε: «…Αν σταματήσουμε να είμαστε οραματιστές, αν σταματήσουμε να δημιουργούμε στόχους, τότε η προσπάθεια θα εξανεμιστεί, θα χαθεί η ηθική και η ιδεολογική μας δύναμη, και το κόμμα μας θα χάσει την εμπιστοσύνη του λαού.. Η υλοποίηση των πολιτικών ιδεών είναι θέμα τους καθενός από εμάς. Αν η πολιτική αφεθεί μόνο στους πολιτικούς, τότε η πολιτική πεθαίνει και η κοινωνία θα μείνει μετέωρη».

Ο Πάλμε και η Ελλάδα.

Στο πρόσωπο του Πάλμε η Ελλάδα είχε αποκτήσει ένα θερμό φίλο.  Οι ελληνικές αντιστασιακές οργανώσεις βρήκαν αμέριστη συμπαράσταση. Οι Έλληνες μετανάστες που αναγκάστηκαν να ζητήσουν καταφύγιο στην Σουηδία,  βρήκαν μια γενναιόδωρη δεύτερη πατρίδα και στο πρόσωπο του Πάλμε ένα ειλικρινή φίλο. 

Μετά την δικτατορία ο Πάλμε επισκέφτηκε συχνά την Ελλάδα όπου εκτός από τον Αντρέα Παπανδρέου, τον Μίκη Θεοδωράκη και την Μελίνα απέκτησε πολλούς φίλους. Τους πιο πολλούς στην Κρήτη, στο χωριό Μοχός, όπου συνήθιζε να περνά τις διακοπές του. Στο Μοχό οι κάτοικοι τον έκαναν επίτιμο δημότη. Έτσι ο Ούλοφ Πάλμε δέθηκε για πάντα με την Ελλάδα και την κρητική γη. 

Οι βασικές αρχές στις οποίες σύμφωνα με τον Πάλμε στηρίζεται το Σουηδικό Μοντέλο.

·Ο αγώνας μας δεν είναι κατά του πλούτου αλλά κατά της φτώχειας.

· Το κόστος των στρατιωτικών δαπανών μισής μέρας, αρκεί για να εξα¬λειφθεί η ελονοσία σε όλη τη γη. Να γιατί πρώτιστη ανάγκη είναι η εμπέδωση της παγκόσμιας ειρήνης, η ανάπτυξη των χωρών του τρίτου κό¬σμου και η προστασία του περιβάλλοντος που απειλείται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της βιομηχανίας.

· Για την υλοποίηση των στόχων μας αναζητάμε συνεργασία και κοινή δράση. Συνεργασία με άλλες πολιτικές δυνάμεις ανεξάρτητα αν δεν συμφωνούμε σε όλα. Και είμαστε πάντα έτοιμοι να κάνουμε υποχωρήσεις προκειμένου να πετύχουμε στόχους που αφορούν το γενικό συμφέρον.

·Η υλοποίηση των πολιτικών ιδεών δεν είναι μόνο θέμα των ειδικών. Είναι θέμα όλων μας.

· Αν η πολιτική αφεθεί μόνο στους πολιτικούς, τότε η πολιτική πεθαίνει και η κοινωνία θα μείνει μετέ¬ωρη.

·Αν σταματήσουμε να είμαστε οραματιστές, αν σταματήσουμε να δημιουργούμε στόχους, αν σταματήσουμε τις μεταρρυθμίσεις, τότε όλη μας η προσπάθεια θα εξανεμιστεί και μαζί θα χαθεί η ηθική και η ιδεολογική μας δύναμη.

· Αν δεν πάρουμε τώρα αναγκαία μέτρα ο λογαριασμός που θα πρέπει να πληρώσουμε στο μέλλον θα εί¬ναι πολύ ακριβός.

· Οι πολιτικοί θα πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας χωρίς να υπολογίζουμε το πολιτικό κόστος.

· Ο δημόσιος τομέας πρέπει να διοικείται με σωστό τρόπο. Μόνο μια υγιής οικονομία μπορεί να στηρίξει τις πολιτικές με¬ταρρυθμίσεις.

· Προτιμώ εύρωστες βιομηχανίες παρά στρατιές ανέρ¬γων.

· Η ελευθερία προϋποθέτει αίσθηση ασφάλειας. Αν υπάρχει αγωνία για το μέλλον, αν υπάρχει πρό¬βλημα εργασίας, τότε η ελευθερία είναι έννοια χωρίς περιεχόμενο.

· Ένας ελεύθερος άνθρωπος ενεργεί με αξιοπρέπεια. Πάντα σέβεται τους άλλους αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό. Σέβεται το περιβάλλον και αγωνίζεται για την προστασία του. Σέβεται τη διαφορετικότητα, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, των μεταναστών. Σέβεται τους κανόνες της δημοκρατίας.

·Δημοκρατία δεν σημαίνει έλλειψη εξουσίας. Η Δημοκρατία προϋποθέτει ότι η εξουσία υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

· Πολιτική σημαίνει να θέλεις κάτι και να το υλοποιείς !

· Η Πολιτική είναι θέμα αρχών.

(Φωτογραφίες Γιώργος Μαλτεζάκης)

Δείτε και άλλες φωτογραφίες στο image gallery