Της Ευγενίας Παν. Τσατσάκη 

Αντίκρυσα μια ταμπέλα μεταλλική που έφερε την ονομασία πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου. Απόμεινα να την κοιτάζω πρωτίστως αποσβολωμένη, λίγο μετά προβληματισμένη.

Γιατί αυτή η ονομασία; Γιατί τώρα; Γιατί σε αυτό το σημείο; Δεν γνωρίζω τίνος έμπνευση και ιδέα ήταν. Γνωρίζω όμως ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος έχει τιμηθεί και μνημονευθεί άπειρες φορές και με μύριους τρόπους. Περίεργο πολύ μου φάνηκε, αφού υπάρχει ήδη το μνημείο στην πλατεία, γιατί βαφτίστηκε κομματάκι άσχετα; Η πλατεία έχει την ιστορικότητά της. Γιατί, δείγματος χάριν, δεν την ονόμασαν πλατεία κρήνης Μοροζίνι; Γιατί όχι πλατεία Λεόντων; Τόσες πιθανότητες, τόσες λύσεις… Αυτό το όνομα βρήκαν να δώσουν;

Αξιομνημόνευτη η προσωπικότητα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Σύμφωνοι. Κι ας είχε τα μελανά του σημεία η πολιτική και η στρατηγική του. Αδιάντροπο κι άδικο να αξιολογήσω δια αναχρονισμού. Κι επιτέλους όποιες αποφάσεις πάρθηκαν εκείνη την περίοδο κρίθηκαν οι ιδανικότερες δεδομένων των συνθηκών και αν όχι δεν είναι η θέση μου να κρίνω και να πω. Ονομάσαμε «Ελευθέριο Βενιζέλο» τον εθνικό αερολιμένα μας. Καλώς. Ονομάσαμε πολλά από τα Κρητικόπουλά μας. Δεκτόν.

Ονομάσαμε πλοία, οδούς… Δεν επιχειρείται μάθημα Ιστορίας και Στρατηγικής εδώ. Η υποφαινόμενη είναι η πλέον ακατάλληλη. Όμως αδυνατώ να σταματήσω να σκέφτομαι.

Οι πρώτες σκέψεις μετά τη ματιά «μένω παγωτό» στην ταμπέλα. Ανιχνεύω τάσεις ή ψήγματα μεγαλοϊδεατισμού; Επιχείρηση άσκησης εξωτερικής πολιτικής ενάντια στις τούρκικες προκλήσεις; Ελπίζω τίποτα από όλα αυτά να μην ισχύει και να είμαι απλώς αρνητικά προκατειλημμένη και γλωσσού. Γιατί αλλιώς ζήτω που καήκαμε. Από όλα τα συναισθήματα ένα κυριαρχεί και με τρώει και με στενοχωρεί.

Ξέμεινε η κρητική γη από τόπους αξιομνημόνευτους κι ανθρώπους κι αναμασάμε τα ίδια και τα ίδια; Τίποτα άλλο δεν έχουμε να δείξουμε, να αναδείξουμε, να τιμήσουμε, να περηφανευτούμε; Τίποτα αλήθεια; Τόσοι άνθρωποι στόλισαν αυτόν τον τόπο, τον έθρεψαν με το αίμα τους, τον έκαμαν γνωστό στα πέρατα του κόσμου με τα γραπτά τους, πένα ή πινέλο, ας αποφανθούν οι ειδικοί, ιστορικοί και ιστοριοδίφες. Εμείς γιατί κολλήσαμε;

Δεν έχει σκοπό τούτη η γραφή να εγείρει προβλήματα, ούτε να ψέξει τους εμπλεκομένους. Τουναντίον, σκέψεις προσπαθώ να μοιραστώ και να βρω απαντήσεις.

Κουβαλάω αυτό το μικρόβιο και από ότι φαίνεται δεν γίνεται να απαλλαγώ δυστυχία μου και δυστυχία σας. Ίσως τα βαφτίσια να τελέστηκαν αψυχολόγητα τελικώς, ίσως να βιάστηκα να γράψω, ίσως να αλλάξει το όνομα, ίσως ο τόπος να μην ξέμεινε από Ιστορία, Αρχαιολογία και Ανθρώπους και να έχω καταλάβει λάθος.

Υ.Γ. Σε εκδηλώσεις του Δήμου Ηρακλείου που αναρτώνται διαδικτυακώς δίδονται οι εξής οδηγίες για την επίμαχη τοποθεσία αγγλιστή: Lions Square. Η λύση τις περισσότερες φορές, όπως και η αλήθεια, είναι απλή.