Στα οινοποιεία της Κρήτης εσπευσμένα τα... σταφύλια - Εκατομμύρια ευρώ η ζημιά από τις βροχές
Την ίδια ώραεσπευσμένα ξεκινούν να παραλαμβάνουν σταφύλια τα οινοποιεία της Κρήτης, έστω και χωρίς τιμές, σε μια προσπάθεια αμπελουργών και ιδιωτών οινοποιών να περισώσουν ότι είναι δυνατόν από τη φετινή παραγωγή, μετά τις βροχές που προκάλεσαν ανυπολόγιστες ζημιές.
Σύµφωνα µε εκτιµήσεις εµπόρων που μιλούν στο agronews.gr η ηρτηµένη παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλιών ήταν περίπου 21.000 τόνοι, όµως θα συγκοµιστούν και θα διατεθούν στην αγορά (Ελλάδα, εξωτερικό) περίπου 7.000 τόνοι, που θα αποδώσουν στους παραγωγούς συνολικά 5 εκατ. ευρώ έναντι 10 εκατ. και πλεον που θα µπορούσε να είναι το έσοδο.
Ήδη, από την Παρασκευή 21 Αυγούστου οι οινοποιοί άρχισαν τις μετρήσεις των σακχάρων σε οινοστάφυλα πρώιμων ποικιλιών (π.χ. λιάτικο) και κλείνουν συμφωνίες παράδοσης με αμπελουργούς. Όπως οι ίδιοι λένε, όσα σταφύλια είναι κατάλληλα παραλαμβάνονται αμέσως. Όμως θα διακόψουν τις παραλαβές αν διαπιστώσουν ότι δεν υπάρχουν κατάλληλα σταφύλια.
Στο μεταξύ, προετοιμάζονται για να ξεκινήσουν τις παραλαβές και τα οινοποιεία των Ενώσεων Ηρακλείου και Πεζών. Ήδη έστειλαν τους οινολόγους τους στα αμπέλια για να κάνουν μετρήσεις σακχάρων. Η Ένωση Πεζών πάντως δεν αναμένεται να αρχίσει τις παραλαβές πριν την παρέλευση τουλάχιστον δέκα ημερών.
Το βέβαιο είναι ότι θα μειωθούν φέτος κάθετα, σε σύγκριση με μια μέση χρονιά, οι ποσότητες οινοστάφυλων που θα παραλάβουν τα οινοποιεία, λόγω των ζημιών από τις βροχές κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου. Οι τιμές αναμένεται να ανακοινωθούν μέχρι τις αρχές του Σεπτεμβρίου, ουσιαστικά ο τρύγος γίνεται «στα τυφλά», ενώ υπάρχει και μεγάλη ανησυχία από την πλευρά των αγροτών αν θα μπορέσουν να πάρουν τα χρήματά τους κυρίως από τις Ενώσεις (που τους χρωστούν σταφύλια περσινής εσοδείας) αλλά και από κάποιους οινοποιούς που φέρονται να πάσχουν από ρευστότητα. Δάνεια, στο μεταξύ, δεν δίνουν οι τράπεζες.
Άλλωστε όπως έγραψε και η εφημερίδα Agrenda στις 22 Αυγούστου, με τίτλο «Από 21.000 τόνους σώζονται μόλις 7.000 επιτραπέζια σταφύλια στην Κρήτη», φέτος οι παραγωγοί επιτραπέζιων σταφυλιών της Κρήτης (κυρίως του Ηρακλείου) αναµένεται να χάσουν έσοδα που ξεπερνούν τα 5 εκατ. ευρώ από τις ζηµιές που προκάλεσαν οι σφοδρές βροχοπτώσεις το τριήµερο 13 -15 Αυγούστου.
Πρόβλημα και στα επιτραπέζια
Η ίδια και χειρότερη είναι η κατάσταση με τα επιτραπέζια σταφύλια. Τα εξωτερικά συνεργεία των συσκευαστηρίων που έβγαιναν την προηγούμενη εβδομάδα στα ξεσκέπαστα αμπέλια δεν έβρισκαν τι να τρυγήσουν! Είναι χαρακτηριστικό, οπως σημειώνει το agronews.gr ότι τη μία μέρα οι εξαγωγείς συμφωνούσαν με αμπελουργούς να τους τρυγήσουν τα αμπέλια τους (αφού είχαν κάνει έλεγχο σε αυτά) και την άλλη μέρα η εικόνα των αμπελιών ήταν κατά πολύ διαφορετική, καθώς η σαπίλα μέσα σε ένα 24ωρο είχε εισχωρήσει σε βαθμό τέτοιο ώστε να μην υπάρχουν ή να είναι ελάχιστα τα κατάλληλα για συγκομιδή σταφύλια. Στην ουσία ο τρύγος των επιτραπέζιων σταφυλιών σε ξεσκέπαστα αμπέλια διήρκησε περίπου 10 ημέρες. Τα συνεταιριστικά συσκευαστήρια δούλεψαν μόνο 2-3 μέρες. Οι τιμές παραγωγού, μετά τις βροχές είχαν μειωθεί στα 40 έως 70 λεπτά, ανάλογα με την ποιότητα. Ίσως «τη γλιτώσουν» κάποια σκεπαστά αμπέλια, όπως λένε εξαγωγείς και αμπελουργοί, που θα σπεύσουν να τα τρυγήσουν όταν θα είναι ώριμα.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στα σταφιδάμπελα. Φέτος όλοι ήλπιζαν ότι θα αυξάνονταν οι πωλήσεις της σταφίδας, καθώς το capital control δεν επιτρέπει την εισαγωγή στην Ελλάδα μεγάλων ποσοτήτων από την Τουρκία και το Ιράν. Όμως ο καιρός χάλασε τα σχέδια των παραγωγών που τώρα προβληματίζονται πάρα πολύ αν θα μπουν στα έξοδα της συγκομιδής και της αποξήρανσης με τον καιρό να απειλεί ότι θα τους καταστρέψει τη σταφίδα που θα είναι έξω, στα ξηραντήρια (οψιγιάδες).
Ουδείς εκ των αγροτών αμφισβητεί τις καλές προθέσεις του αντιπροέδρου του ΕΛΓΑ Θανάση Ζανιά που περιόδευσε επί τριημέρου σε αμπέλια της Κρήτης. Ο ίδιος ο κ. Ζανιάς εξέφρασε την έκπληξή του από το μέγεθος των ζημιών και δεσμεύθηκε ότι θα κάνει ότι είναι δυνατόν για άμεσες εκτιμήσεις και καταβολή αποζημιώσεων.
Όμως τι είναι δυνατόν να γίνει από έναν ΕΛΓΑ που στην Κρήτη είναι υποστελεχωμένος καθώς ελάχιστοι γεωπόνοι εκτιμητές προτιμούν τη Μεγαλόνησο να πάρουν μετάθεση έστω και για λίγους μήνες, για να εκτιμήσουν ζημιές. Οι αμοιβές τους δεν τους αρκούν για τα έξοδα στο νησί που βρίσκεται μακριά από τους τόπους κατοικίας τους. Μόνο έξι γεωπόνοι δέχθηκαν να πάνε για ένα διάστημα στην Κρήτη, που κατά κοινή ομολογία δεν επαρκούν για να ολοκληρώσουν τις εκτιμήσεις μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Σε σύσκεψη με τον κ. Ζανιά που έγινε την Παρασκευή 21 Αυγούστου με τη συμμετοχή βουλευτών, περιφερειάρχη Κρήτης, περιφερειακών συμβούλων, δημάρχων και εκπροσώπων αγροτικών οργανώσεων, συμφωνήθηκε οι περιφερειακές και δημοτικές υπηρεσίες να στείλουν στον ΕΛΓΑ γεωπόνους για εκτιμήσεις. Όμως η απουσία από τις υπηρεσίες τους θα φρενάρει άλλες διαδικασίες, όπως τα ευρωπαϊκά προγράμματα που χειρίζονται.
Απομένουν τώρα μόνο τα σκεπαστά αμπέλια
Κάθε µέρα που περνά σκάνε όλο και περισσότερες ρώγες σταφυλιών, επειδή έχουν απορροφήσει µεγαλύτερες ποσότητες υγρασίας από αυτές που είχαν ανάγκη, αλλά και διότι δεν φύσηξε µετά τις βροχές για να στεγνώσουν προϊόν και γη. Έκανε απότοµα καύσωνα, «στρεσάροντας» την ηρτηµένη παραγωγή.
Όπως εξηγούν οι αγροτοσυνδικαλιστές, αµπελουργοί και οι ίδιοι, φέτος οι βροχές πρόλαβαν τον τρύγο των επιτραπέζιων σταφυλιών στην έναρξή του. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι τρυγήθηκαν λίγα ξεσκέπαστα αµπέλια. Αποµένουν µόνο τα σκεπαστά, τα οποία όµως δεν θα σωθούν όλα, καθώς η σαπίλα άρχισε να «µπαίνει» µέσα στα αµπέλια. Στα σταφιδάµπελα επίσης υπάρχουν εξαιρετικά µεγάλες ζηµιές που µέρα µε τη µέρα αυξάνονται.
Ζηµιές στα οινοστάφυλα
Οπως ειπωθηκε παραπάνω στα οινοστάφυλα, τέλος, η κατάσταση είναι δραµατική. Όπως εξηγεί ο κ. Ιερωνυµάκης τα σταφύλια υφίστανται ζηµιές πριν την ωρίµανσή τους. Αυτό σηµαίνει ότι δεν έχουν αποκτήσει τα απαιτούµενα για τον τρύγο σάκχαρα. «Τα σταφύλια καταστρέφονται πριν ωριµάσουν και πριν ανοίξουν τα οινοποιεία. Άλλες χρονιές έβρεχε, αλλά τα σταφύλια ήταν ώριµα, µπορούσαµε να γλιτώσουµε ποσότητες και να τις πάµε στα οινοποιεία, όµως φέτος δεν µπορούµε» λέει ο ίδιος. Ίσως «τη γλιτώσουν» κάποιες όψιµες ποικιλίες που αντέχουν στις βροχοπτώσεις.