Γράφει η Ευγενία Π. Τσατσάκη

Ο ήλιος έκαιγε και όλοι ήταν ευχαριστημένοι από την εκδρομή, αν και καψαλισμένοι. Οι φωνές που αντήχησαν δεν έμοιαζαν με γέλια. Τα βλέμματα στράφηκαν προς τη θάλασσα και κάτι να παλεύει ξεδιάκριναν. Ο κύριος Χ. δεν έχασε καιρό. Άρπαξε το τζετ σκι και έσπευσε στο σημείο. Πρόλαβε τον 30χρονο τελευταία στιγμή, τραβώντας τον από τα μαλλιά. Γυναίκα και παιδί κοιτούσαν σοκαρισμένοι.

Είχε σωθεί. Από ανθρωπιά συνδυασμένη με τύχη και τόλμη. Ένα από τα περιστατικά της Ομάδας Έρευνας και Διάσωσης του Παγκρητίου Ομίλου Φουσκωτών Σκαφών, που έχει θέσει τους ανθρώπους και τα σκάφη της στη σωτηρία της ανθρώπινης ζωής και του Κρητικού τοπίου με μοναδικό άξονα την  εθελοντική προσφορά των μελών της.

Η ύπαρξη της ομάδας ξεκίνησε από μια ιδέα των Γιάννη Τυράκη και Γιώργου Τριανταφυλλίδη αναπληρωτή γενικού γραμματέα του Π.Ο.Φ.Σ. και υπευθύνου της Ο.Ε.Δ. «Ήταν κάτι που το συζητούσαμε καιρό. Κατάφερε να υλοποιηθεί το 2006» απαντάει στις σωρηδόν ερωτήσεις μου ο τελευταίος. Έκτοτε, η ομάδα τελεί υπό την αιγίδα του Παγκρητίου Ομίλου Φουσκωτών Σκαφών, του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, του Κεντρικού Λιμεναρχείου Ηρακλείου, ενώ ο Οργανισμός Λιμένος Ηρακλείου αποτελεί έναν σημαντικό αρωγό σε κάθε επιχείρηση της Ο.Ε.Δ.

Η Ο.Ε.Δ. αριθμεί 20 μέλη άριστα κατηρτισμένα σε ξηρά και θάλασσα και αποτελούν τους εμπειρότερους κυβερνήτες του Π.Ο.Φ.Σ. με φουσκωτά σκάφη άνω των 6 μ., τα οποία πληρούν τους όρους απεριορίστων πλόων παντός καιρού φέροντας όλα τα απαραίτητα όργανα ναυσιπλοΐας. Ένα μέλος της ομάδας από ξηρά οργανώνει την επικοινωνία, μεταφέροντας οδηγίες από τον θάλαμο επιχειρήσεων. Η Ο.Ε.Δ. είναι σε ετοιμότητα επί εικοσιτεραώρου βάσεως και 365 ημέρες το χρόνο. Υπάρχουν διαθέσιμα και αξιόπλοα 2 σκάφη με κυβερνήτη και συγκυβερνήτη της Ο.Ε.Δ. που τίθενται στην υπηρεσία του Κεντρικού Λιμεναρχείου Ηρακλείου και του θαλάμου επιχειρήσεων του Υ.Ε.Ν. Την ευθύνη ειδοποίησης των 2 κυβερνητών φέρει ο υπεύθυνος της ομάδας, ενώ επιχειρούν σε 30΄-40΄ από το σήμα κινητοποίησης.

Τα σκάφη έχουν αυτονομία καυσίμων, τα διασωστικά εφόδια, το φαρμακείο και σε ευδιάκριτο σημείο το διακριτικό της ομάδας και το νούμερο του VHF. Η ομάδα είναι ενταγμένη στην Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας Κρήτης, ενώ συντονιστής της ομάδας κάθε φορά είναι το κατά τόπον λιμεναρχείο. Παράλληλα, υπάρχει εναέρια συνεργασία (super puma) σε ορισμένες αποστολές από τις 27 συνολικά τα τελευταία 8 χρόνια. Τα πληρώματα δεν βουτούν στη θάλασσα, με κάποιες εξαιρέσεις, ωστόσο δύνανται να συλλέξουν στοιχεία, εφόσον τους ζητηθεί, που αφορούν ιατροδικαστικές ή άλλου είδους έρευνες.

Η φύση και ο βαθμός δυσκολίας των καταγεγραμμένων περιστατικών ποικίλλουν. Από την προβλήτα 6 ξεκινούν να ερευνήσουν και να διασώσουν, όποια κι αν είναι η αποστολή. «Μια φορά κάποιος πιλότος αεροσκάφους νόμισε ότι είδε μια κηλίδα ανοιχτά της Ντίας. Κληθήκαμε να το ερευνήσουμε. Ευτυχώς δεν ήταν τίποτα, αν και ανησυχήσαμε, επειδή το καθαρό περιβάλλον μας αφορά άμεσα. Αν μολύνονταν τα νερά μας, που θα πηγαίναμε τους τουρίστες μετά;» αναρωτιέται ο Δημήτρης Γιαβρίδης, πρόεδρος του Π.Ο.Φ.Σ. αποκαλύπτοντας την περιβαλλοντική συμβολή της ομάδας.

Συνήθως, οι συνθήκες είναι δύσκολες και το τέλος όχι πάντα αίσιο. Σταθερά χαρακτηριστικά η εθελοντική δράση της ομάδας, η ετοιμότητα, η οργάνωση, η άμεση επέμβασή της: «Στις 22:30, ημέρα… λάβαμε το πράσινο φως από τον θάλαμο επιχειρήσεων να διενεργήσουμε έρευνα και διάσωση στο θαλάσσιο χώρο του Αρίνα προς Κοκκίνη για την ανεύρεση αγνοουμένου. Στις 23:00 τρία σκάφη της Ο.Ε.Δ. έπλευσαν στη θαλάσσια περιοχή και στις 02:00 βρέθηκε και περισυλλέχθηκε σώος ο 25χρονος». Αλλού «σήμα από το Κ.Λ.Η. για άτομο που έπεσε στη θάλασσα από το «ΚΡΗΤΗ ΙΙ».

Δύο σκάφη ξεκίνησαν για έρευνες από το Ηράκλειο υπό αντίξοες συνθήκες 6-7BF πλέοντας στις 330˚ και 25 ναυτικά μίλια». «Αεροσκάφος κυπριακών αερογραμμών με 198 επιβάτες εξέπεμψε σήμα κινδύνου, επειδή δεν κατέβαινε το σύστημα προσγείωσης. Στις 08:30 δυο σκάφη έσπευσαν προς βοήθεια, αλλά το αεροπλάνο προσγειώθηκε χωρίς πρόβλημα». «Οκταθέσιο μονοκινητήριο αεροπλάνο με πρόβλημα καυσίμων εξέπεμψε sos για πιθανή προσθαλάσσωση…», «γερμανική πτήση επιβατικού αεροσκάφους εξέδωσε σήμα κινδύνου 30-40 μίλια ΒΔ του Ηρακλείου, μετά από καρδιακό επεισόδιο που υπέστη ο κυβερνήτης…»

Κλήσεις για διασώσεις ιστιοφόρων, επεμβάσεις σε ποτάμια και ο κατάλογος συνεχίζεται… Υπάρχουν στιγμές που τα μέλη της ομάδας δεν χρειάζεται να κληθούν από κάποια υπηρεσία η ιδιώτη για να προσφέρουν την βοήθειά τους άμεσα και αβίαστα. «Δυο άτομα του ομίλου ψάρευαν ανοιχτά του Παλαιοκάστρου, όταν είδαν κάτι περίεργο να επιπλέει μισό μίλι μακρυά τους… Πλησίασαν. Είδαν 4 ναυαγούς και μια μισοβουλιαγμένη βάρκα. Περισυνέλεξαν τους ναυαγούς και ρυμούλκησαν με ασφάλεια την βάρκα σε αβαθή νερά».

Φυσική συνέπεια των παραπάνω, οι άριστες σχέσεις με το Κ.Λ.Η. και οι εκπεφρασμένες ευχαριστίες προς την Ο.Ε.Δ. «Η συμμετοχή σας σε ανάλογα περιστατικά αποτελεί προσφορά προς τον άνθρωπο και υποδηλώνει την ιδιαίτερη ευαισθησία σας στην αξία της ανθρώπινης ζωής. Ευχόμαστε να συνεχίσετε και στο μέλλον να επιδεικνύετε τα ίδια συναισθήματα αγάπης, αλληλεγγύης και αυτοθυσίας για τους συνανθρώπους μας». «Είμαστε οι μόνοι σε ολόκληρη την Ελλάδα που το κάνουμε αυτό» δηλώνει ο Κος Τριανταφυλλίδης, καθώς μου δείχνει με υπερηφάνεια την ειδική ταυτότητα που φέρουν τα μέλη της ομάδας.

«Γιατί το κάνετε; Διασκέδαση ή καθήκον;» ρωτώ, ενώ γνωρίζω την απάντηση. Όμως θέλω να την ακούσω από χείλη πρωτεργάτη. «Μας αρέσει να βοηθάμε και βοηθάμε ουσιαστικά» έρχεται η απόκριση μαζί με την τελευταία γουλιά του καφέ κι ένα χαμόγελο. Μου φτάνει. Τελικά, μήπως αυτό το «θέλω» κάνει θαύματα; Γιατί τα έγραψα όλα αυτά; Ως φόρο τιμής στον «άγνωστο ιδιώτη»  που πρωταγωνιστεί σε αυτή την ιστορία ή σε άλλες παρόμοιες. Ίσως και να μην θέλω να παραμένει άγνωστος… Ως κίνητρο για αυτόν τον «άγνωστο ιδιώτη» που ετοιμάζεται να μπει στα χωράφια της ανθρωπιάς, της εθελοντικής βοήθειας προς τον συνάνθρωπο. Αν και πολλές φορές αυτή η βοήθεια προσφέρεται τόσο γρήγορα και αθόρυβα, που δεν μαθεύεται, δεν καταγράφεται. Ωστόσο, προσφέρεται ακόμα. Ευτυχώς."

e-mail: tsantzen@yahoo.gr