Οικουμενικός διάλογος, η ρήξη με την τρομοκρατία
Γράφει ο Αντώνης Ν. Βγόντζας
Η πολιτισμική ένταξη και αφομοίωση των Μουσουλμάνων έχει αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολη και πολύπλοκη υπόθεση. Με ελάχιστα αποτελέσματα μέχρι σήμερα. Από την άλλη, ήταν και παραμένει εύκολη η διείσδυση των τρομοκρατικών στοιχείων. Τόσες χιλιάδες κυνηγημένων ανθρώπων, που πάλεψαν για τη ζωή τους και στα σκληρά νερά του Αιγαίου, ήταν και παραμένει κατάλληλο εργαλείο και καμουφλάζ για τους φανατικούς. Ο έλεγχός τους, ο πλήρης και δραστικός, πρέπει να είναι αδύνατος.
Αυτό με τίποτε δε σημαίνει πως υπάρχει δικαιολογία για να κυνηγήσουμε το Μουσουλμάνο, που μένει δίπλα μας. Στη γειτονιά μας. Ούτε να πέσουμε με μανία και μίσος πάνω στους πρόσφυγες ή και έστω στους μετανάστες. Οφείλουμε να ακολουθήσουμε όλους τους κανόνες της καλής γειτονίας. Είναι και νομική μας υποχρέωση να συμμορφωθούμε με όλους τους κανόνες του ΟΗΕ και των διεθνών Συμβάσεων για την παροχή ασύλου. Και όλους τους Κανονισμούς και Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ερώτημα παραμένει. Υπάρχει αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης της τρομοκρατίας; Οι δυτικές κοινωνίες έχουν μηχανισμούς άμυνας απέναντι στη τυφλή βία; Ή μήπως κάθε μέρα θα βυθιζόμαστε όλο και πιο βαθιά σ' αυτές τις ελικοειδείς εκδηλώσεις του πιο σκοτεινού μίσους; Μήπως τελικά είμαστε απροστάτευτοι;
Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Συνήθως, αμέσως μετά από κάθε τρομοκρατική επίθεση απαγγέλλουμε μεγάλα λόγια και καταγράφουμε μεγάλες λέξεις. Όπως η Δημοκρατία δεν πτοείται, δεν οπισθοχωρεί και δεν ηττάται στη σύγκρουσή της με τα κύματα τρομοκρατίας. Ισχυρισμοί, που ιστορικά παραμένουν αναπόδεικτοι. Και μετά ακολουθούν τα αστυνομικά μέτρα. Χρήσιμα είναι για τον περιορισμό του πεδίου άσκησης της τρομοκρατίας. Για να καταστήσουν την εκτέλεση των τρομοκρατικών σχεδίων ολοένα και πιο δύσκολη. Καμιά φορά τα μέτρα αυτά είναι και βάναυσα. Καμιά φορά καταλήγουμε σε αστυνομικό κράτος. Εκείνο το κράτος δεν μας αφήνει έστω και τον ελάχιστο ελεύθερο χώρο.
Όλα τα αστυνομικά μέτρα, λυπάμαι, δεν αρκούν. Όσο επιστημονικά και αν έχουν σχεδιασθεί. Με όσες εγγυήσεις και αν έχουν εξοπλισθεί. Η εξήγηση είναι απλή. Πάμπολλοι πολίτες έχουν πρόσβαση στη βία. Και στους μηχανισμούς πρόκλησης καταστροφών. Μετατρέπουν το σώμα τους σε βόμβα μεγατόνων καταστροφής. Τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει το σκοτεινό διπλανό σου από το να σου προκαλέσει βαριά σωματική βλάβη ή ακόμα και να σου αφαιρέσει τη ζωή.
Ας αναζητήσουμε τι δημιουργεί αυτό το μίσος κατά της Χριστιανικής Δύσης. Κατά των χριστιανικών κοινωνιών της Δύσης. Γιατί η δεύτερη και η τρίτη γενιά των μεταναστών από μουσουλμανικές χώρες καταφεύγουν στις τυφλές πράξεις βίας; Γιατί ανάμεσα στις εκατοντάδες χιλιάδες και στα εκατομμύρια των προσφύγων, που βρίσκουν τελικά καταφύγιο στη Χριστιανική Δύση, παρεισφρέουν τόσο σαλεμένα μυαλά, που βρίσκουν τον «αιώνιο παράδεισο» βάφοντας τα χέρια τους με το αίμα αμέτρητων αθώων συνανθρώπων τους;
Η απάντηση και σε αυτό δεν είναι εύκολη. Και στα δύο ξεχωριστά φαινόμενα.
Αξιώνουμε απ’ τα παιδιά των μεταναστών την πολιτισμική τους ενσωμάτωση στις κοινωνίες μας όταν δεν έχουμε διασφαλίσει και σε αυτά τις προϋποθέσεις και τις εγγυήσεις της ανοικτής κοινωνίας. Όπως εμείς την πιστεύουμε και, κατά κανόνα, την απολαμβάνουμε. Φυσικά, η πιο σημαντική προϋπόθεση και εγγύηση είναι η ακώλυτη πρόσβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα. Το μόνο που περιορίζει τις εισοδηματικές ανισότητες. Το μόνο που εξασφαλίζει την είσοδο στο ασανσέρ της όποιας ανόδου.
Από την άλλη, και αυτό αφορά την «εισαγόμενη» τρομοκρατία, εμείς οι λαοί της Χριστιανικής Δύσης, εμείς τα κράτη της πολιτισμένης Δύσης, έχουμε αφαιρέσει αυθαίρετα τον ενεργειακό και άλλο πλούτο από τους λαούς που παράγουν τρομοκράτες. Με πολέμους ή με την επιβολή αυθαίρετων καθεστώτων. Η κραυγαλέα σύγκριση μεταξύ του τρόπου ζωής και των αγαθών που απολαμβάνουμε συνθλιβεί συνειδήσεις και μυαλά.
Ήλθε η ώρα για έναν οικουμενικό συνολικό διάλογο. Να μην περιοριστεί ανάμεσα στους ηγέτες των κρατών και στις ηγετικές ομάδες των κοινωνιών. Αντί για ρήξη των πολιτισμών, που κάποιοι ιδιοτελώς μεθοδεύουν, να ενθαρρύνουμε τη συνύπαρξη των πολιτισμών. Σ’ αυτό το διάλογο να συμμετάσχουν και οι εκπρόσωποι των θρησκειών. Και ξέρω αρκετούς που μπορούν να πρωταγωνιστήσουν.
Εφημερίδα Πρώτο Θέμα, Σάββατο 26.3.2016