Αναφερόμενος, στο ταξίδι του Πρωθυπουργού στις Η.Π.Α. ο Σπύρος Δανέλλης, επεσήμανε πως  η επίσημη επίσκεψη του Πρωθυπουργού της χώρας στον Πρόεδρο των ΗΠΑ αποτελεί θετικό γεγονός, συμπληρώνοντας πως πρέπει να θυμόμαστε το μεγάλο Ελευθέριο Βενιζέλο, που έλεγε πως στην εξωτερική πολιτική δεν υπάρχουν εθνικά δίκαια, αλλά εθνικά συμφέροντα.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.

Από μόνη της μια επίσημη επίσκεψη του ΠΘ της χώρας στον Πρόεδρο των ΗΠΑ αποτελεί ένα θετικό γεγονός.

Και ως θετικό γεγονός αποτυπώνεται στα διεθνή μέσα.

Είναι θετική και η αποδόμηση της εικόνας του αντανακλαστικού, μεταπολιτευτικού αντι-αμερικανισμού.

Ας θυμόμαστε όμως το μεγάλο Ελευθέριο Βενιζέλο, που έλεγε πως στην εξωτερική πολιτική δεν υπάρχουν εθνικά δίκαια, αλλά εθνικά συμφέροντα.

Τα ουσιαστικά αποτελέσματα της επίσκεψης θα τα δούμε στο προσεχές μέλλον, όπως και το πώς οι καλές κουβέντες μεταφράζονται σε έργα.

Είναι πολύ νωρίς για μεμψιμοιρίες και βέβαια όποιος περίμενε ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος θα «τραβούσε το αυτί» του Ερντογάν σε σχέση με την προκλητικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο, αφελώς προσπερνά την αμυντική βιομηχανία.

Χωρίς ένταση στο Αιγαίο, γιατί να αναβαθμίσουμε τα F-16 άραγε;

Όμως, το πως τα 2,4 δις που προανείγγηλε ο Πρόεδρος Τραμπ, γίνονται 1,1 δις από τον κ. Καμμένο, πρέπει να το δούμε…

…

Η διάκριση των Εξουσιών στη Δημοκρατία δίνει την απόλυτη ευχέρεια στην Δικαιοσύνη και στους Λειτουργούς της να αποφασίζουν για την ενοχή ή μη του οποιουδήποτε κατηγορουμένου, σύμφωνα με τα επιμέρους στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους και την συνείδησή τους. 

Για την υπόθεση της Ηριάννας όμως, η γενικευμένη αίσθηση είναι ότι υπάρχει εξάντληση αυστηρότητας από πλευράς των Δικαστών.

Αυστηρότητα, που δεν δικαιολογείται από τα στοιχεία που έχουν δει μέχρι σήμερα το φως της δημοσιότητας. 

Και καθώς τα στοιχεία δεν πείθουν για την ενοχή της σε αυτό που κατηγορείται, στην κοινωνία γεννιέται καχυποψία και ερωτηματικά. 

Επειδή, βασική αρχή του δικαιϊκού μας συστήματος αποτελεί το «ουδείς ένοχος μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου» και επειδή πρέπει να διασφαλίζεται η κοινωνική ειρήνη και να μην κλονίζεται η εμπιστοσύνη των πολιτών στη Δικαιοσύνη, είναι σχεδόν επιβεβλημένο να δοθούν περισσότερα στοιχεία στη δημοσιότητα, τα οποία να εξηγούν επαρκώς και να δικαιολογούν την προ-χτεσινή απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου.

Μόνο έτσι μπορεί να περιφρουρηθεί το κύρος της Δικαιοσύνης, αλλά και να επουλωθεί το τραύμα που φαίνεται να έχει δημιουργηθεί στο κοινό περί δικαίου αίσθημα.

… 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.

Κατά τον Αριστοτέλη, η πόλις ως πεδίο πραγμάτωσης των ανθρωπίνων αναγκών, τάσεων και σκοπών δεν μπορεί παρά να είναι η ύψιστη συνθήκη τελειώσεως του ανθρώπου, αφού μέσα σε αυτήν όλες οι ανθρώπινες ικανότητες συνενώνονται στην επιδίωξη της ευδαιμονίας.

Θα μπορούσαμε να πούμε πως η «Πόλις» είναι η «κτισμένη Πολιτική».

Και βέβαια, κρίνοντας από την αισθητική και τη λειτουργικότητα των πόλεων μας καταλαβαίνετε ότι έχουμε πολλαπλό και διαχρονικό πρόβλημα. 

Συζητούμε σήμερα ένα νομοσχέδιο που αφορά τη σχέση μας με το δομημένο περιβάλλον, αλλά και το πώς βλέπουμε τον δημόσιο χώρο γενικά.

Οι ελληνικές πόλεις εμφανίζουν σημαντικές ιδιαιτερότητες, δημιουργώντας ένα αστικό τοπίο που κατά κανόνα αποκλίνει σημαντικά από το «ευρωπαϊκό παράδειγμα».

Χωρίς αμφιβολία, κατά την τριακονταετία 1950 -1980 συντελέστηκε η κυριότερη φάση  αστικοποίησης στην Ελλάδα.

Το μεγαλύτερο τμήμα του αστικού ιστού που βλέπουμε στις μέρες μας είναι αποτέλεσμα εκείνης της περιόδου.

Έννοιες όπως χρήσεις γης, χωροταξία, φέρουσα ικανότητα ήταν εν πολλοίς άγνωστες, στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση της ανάπτυξης έτσι, όπως εφαρμόστηκε στη χώρα μας τα πολλά τελευταία χρόνια.

Η εξαιρετικά γραφειοκρατική και πολύπλοκη διαδικασία που απαιτείται για τον πολεοδομικό σχεδιασμό, με την δαιδαλώδη νομοθεσία, και τους ατελείωτους χρόνους που απαιτούνται για την ολοκλήρωση  των επιμέρους βημάτων, καθιστούν ξεπερασμένο και ανεφάρμοστο σχεδόν το σύνολο των προσπαθειών χωρικού σχεδιασμού και οργάνωσης του χώρου.

Αυτό σε συνδυασμό με τη βαθιά ριζωμένη κουλτούρα της ανομίας και την βεβαιότητα πως η ανοχή του Κράτους δεν  απείλησε ποτέ σοβαρά την αυθαίρετη δόμηση, απαξίωσε και υποβάθμισε το δομημένο περιβάλλον  στη χώρα μας, τόσο όσο σε καμία άλλη.

Το μεγάλο μπουμ συντελείται τις δεκαετίες 70’ –’80, όπου η συσσώρευση κεφαλαίου κυρίως από τις αγροτικές επιδοτήσεις και τον καλπάζοντα τουρισμό, επενδύεται κυρίως στην οικοδομή. 

Η ανυπαρξία πολεοδομικού σχεδιασμού οδηγεί στην τερατογέννηση των αυθαιρετουπόλεων. 

Και έτσι φτάσαμε κάθε επιφάνεια γης, να  θεωρείται από τους ιδιοκτήτες δυνάμει οικοδομήσιμη, όπου και αν βρίσκεται.

Αυτή η στρέβλωση είναι εντυπωμένη στην αντίληψη του μέσου Έλληνα και στάθηκε μοιραία για την υποβάθμιση του Ελληνικού τοπίου.

Στην πραγματικότητα, ο ελληνικός αστικός ιστός είναι ένα «μωσαϊκό», ένα παλίμψηστο, ένα σύνολο κατατετμημένων υποσυνόλων, που έχουν διαμορφωθεί από έναν πλήθος προσωπικών βουλήσεων του κάθε ιδιοκτήτη, από όπου απουσιάζει πλήρως ο νομοθέτης, ο αρχιτέκτονας, ο πολεοδόμος που θα είχαν ως κριτήριο την οργάνωση συνθηκών καλής ποιότητας ζωής για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

Ό, τι πιο κοντινό, στην έννοια του σχεδιασμού υπήρξε στη χώρα για όλη την παραπάνω περίοδο ήταν οι σταδιακές εντάξεις στο Σχέδιο Πόλης, οι οποίες αδιαφορούσαν όχι μόνο για τα ρυμοτομικά χαρακτηριστικά μιας πόλης κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, αλλά αδιαφορούσαν και για τα δεδομένα του φυσικού χώρου των συγκεκριμένων περιοχών (π.χ. κλίσεις εδάφους, χείμαρροι, δασικές εκτάσεις κ.λπ.).

Από εκεί και πέρα ο κυνισμός της πολιτικής αντιπαροχής και του πελατειασμού θεριεύει τη συναλλαγή και τη σχέση ομηρίας. 

Βολεύει το Κράτος γιατί το απαλλάσσει από την ευθύνη και την υποχρέωση παροχής υπηρεσιών, υποδομών και δικτύων.

Η κουλτούρα του αυθαιρέτου στην Ελλάδα δεδομένου ότι αφορά μεγάλο αριθμό ιδιοκτητών και δεδομένου του εκτεταμένου πελατειασμού και τις σχέσεις εξάρτησης με το πολιτικό σύστημα, διεκδίκησε και διεκδικεί δικαιώματα που οι νόμιμοι ιδιοκτήτες πολλές φορές δεν απολαμβάνουν. 

Σε όλη την περιφέρεια συναντούμε «πολιτιστικούς» συλλόγους, που δεν είναι τίποτα άλλο από συγκεκαλυμμένες ενώσεις αυθαιρετούχων και πολλές φορές καταπατητών δημόσιας γης. 

Και να θυμόμαστε ότι κάθε νομιμοποίηση – ρύθμιση αυθαιρέτων δημιουργούσε την επόμενη γενιά αυθαιρέτων, γεννώντας προσδοκίες και απαιτήσεις.

Κλειδί επιτυχίας θα είναι η αποφυγή νέας γενιάς αυθαιρέτων.

Για το σχετικό με τα της έκδοσης οικοδομικών αδειών κεφάλαιο, μια από τις πιο πονεμένες εστίες διαφθοράς στο δημόσιο και καταπόνησης μηχανικών και ιδιοκτητών, το μεγάλο πρόβλημα πάντα ήταν η εξαντλητική γραφειοκρατία στα προ της έκδοσης και η ανυπαρξία ελέγχου στη φάση της υλοποίησης. 

Θα είναι ευχής έργο με τις τωρινές ρυθμίσεις να απαλειφθεί η διαπροσωπική σχέση υπηρεσίας – ενδιαφερομένων και ο έλεγχος να μετατοπιστεί στην ανέγερση των κτισμάτων. 

Κ. Υπουργέ, μακάρι το εγχείρημά σας να αποβεί αποτελεσματικό αίροντας σειρά πολλών παθογενειών στη διοίκηση και στη σχέση της με την κοινωνία.

Τέλος, θα ήθελα να κάνω μια αναφορά στα όσα ανέφερε ο κ. Μουμουλίδης..

Αποτελεί όνειδος για την κοινωνία μας, για τη Δημοκρατία μας  και για το Κράτος μας, η ανοχή στους θρασύτατους καταπατητές της Μακρονήσου.

Ένας χώρος εξορίας, ένας χώρος ιερός για τη Δημοκρατία δεν μπορεί να γίνεται έρμαιο του κάθε καταπατητή.

Είναι απαραίτητο να ασχοληθούμε σοβαρά με αυτή την υπόθεση. 

Ευχαριστώ.