To ένα δέκατο των παιδιών διαθέτει ένα «παράδοξο» ανοσοποιητικό σύστημα, παρόμοιο με αυτό των πιθήκων, που αποτρέπει την εκδήλωση του έιτζ, αναφέρουν σε μελέτη τους Βρετανοί επιστήμονες. Στη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Science Translational Medicine, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα σημαντικού ποσοστού παιδιών παρέμενε σε συνθήκες ηρεμίας παρά την προσβολή τους από τον ιό. Ετσι διασώθηκε και δεν εξουδετερώθηκε ολοκληρωτικά. Η λοίμωξη από τον ιό του έιτζ, εάν δεν τύχει αποτελεσματικής θεραπείας, θα οδηγήσει στον θάνατο το 60% των παιδιών εντός δυόμισι ετών. Η ίδια λοίμωξη, ωστόσο, στους πιθήκους δεν είναι θανατηφόρα. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι οι διαπιστώσεις τους θα οδηγήσουν στην επινόηση και την παρασκευή νέων ανοσοθεραπειών κατά του έιτζ. Ο ιός του έιτζ είναι θανατηφόρος επειδή καταστρέφει ολοκληρωτικά το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας τον οργανισμό εξαιρετικά ευάλωτο σε άλλες λοιμώξεις. Οι ερευνητές ανέλυσαν το αίμα 170 παιδιών από τη Νότια Αφρική που είχαν προσβληθεί από τον ιό του έιτζ και μολονότι δεν είχαν λάβει αντιρετροϊκή θεραπεία, δεν είχαν παρουσιάσει τα συμπτώματα της νόσου. Οι αιματολογικές αναλύσεις έδειξαν ότι διέθεταν δεκάδες χιλιάδες ιούς του έιτζ ανά χιλιοστόμετρο αίματος, κατάσταση που συνήθως θα έκανε το ανοσοποιητικό σύστημα να υπερδραστηριοποιηθεί προσπαθώντας να καταπολεμήσει τη λοίμωξη ή απλά θα τα έκανε να αρρωστήσουν σοβαρά. Τίποτα από τα δύο δεν συνέβη. Οπως επισημαίνει ο καθηγητής Φίλιπ Γκούλντερ, ένας από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, πρακτικά το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών αγνοεί τον ιό, ενώ όπως τονίζει, το βασικό δίδαγμα της μελέτης είναι ότι το έιτζ αφορά κυρίως την ανοσοποιητική αντίδραση του οργανισμού στον ιό και όχι τόσο τον ίδιο τον ιό. Ο ιός επιτίθεται εναντίον των λευκών αιμοσφαιρίων, των πολεμιστών του ανοσοποιητικού συστήματος και τα καταστρέφει, ενώ η υπέρμετρη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού σύστηματος σκοτώνει ακόμα περισσότερα εξαιτίας των χρόνιων επιπέδων φλεγμονής. Για τους επιστήμονες ο τρόπος που το 10% των παιδιών μπορεί και διαχειρίζεται την προσβολή από τον ιό του έιτζ έχει εξαιρετικά μεγάλες ομοιότητες με τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τον αντίστοιχο ιό για τους πιθήκους (SIV) περισσότερα από σαράντα είδη πρωτευόντων. Ομως η αλήθεια είναι ότι τα είδη αυτά είχαν εκατοντάδες χιλιάδες έτη εξέλιξης για να αναπτύξουν τρόπους άμυνας έναντι της λοίμωξης. «Η φυσική επιλογή λειτούργησε σε αυτές τις περιπτώσεις των πρωτευόντων. Ο μηχανισμός που ακολουθείται έχει μεγάλες ομοιότητες με αυτό που συμβαίνει στο 10% των παιδιών όπου η μόλυνση δεν εξελίσσεται», τονίζει ο καθηγητής Γκούλντερ. 

Αποκλειστικά στα παιδιά

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η άμυνα έναντι του ιού του έιτζ περιορίζεται αποκλειστικά στα παιδιά. Το ανοσοποιητικό σύστημα των ενηλίκων ενεργοποιείται στο μέγιστο των δυνατοτήτων του προκειμένου να σκοτώσει τον ιό εισβολέα. Πρόκειται για μία πολεμική εκστρατεία που σχεδόν πάντα καταλήγει σε αποτυχία. Η αλήθεια είναι ότι το ανοσοποιητικό σύστημα των μικρών παιδιών είναι πιο ανεκτικό, ενώ κατά την ενηλικίωση γίνεται πολύ πιο επιθετικό. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, η ανεμοβλογιά είναι πολύ πιο βαριά στους ενηλίκους. Ετσι αυτά τα παιδιά που έχουν τη φυσική άμυνα έναντι του έιτζ, όταν μεγαλώσουν και ωριμάσει το ανοσοποιητικό τους σύστημα, κινδυνεύουν να εμφανίσουν την ασθένεια. Κάποια παιδιά, βέβαια, διατηρούν την ανοσία τους. Τέλος, στο κύριο άρθρο που συνοδεύει τη μελέτη στην επιστημονική επιθεώρηση οι Αμερικανοί γιατροί του Πανεπιστημίου Εμορι τονίζουν ότι δεν είναι γνωστό πόσο σώφρον είναι τα παιδιά που εμφανίζονται να έχουν προστασία έναντι του ιού να μένουν χωρίς θεραπεία.