«Ξύπνησε», και πάλι, έπειτα από δύο χρόνια, ο ιός του Δυτικού Νείλου, στη χώρα μας. Ένας αγρότης από την περιοχή της Αργολίδας είναι το πρώτο, για το εφετινό καλοκαίρι, «θύμα» του ιού του Δυτικού Νείλου, ενός ιού που μεταδίδεται μέσω του τσιμπήματος μολυσμένων κουνουπιών.

Η έκβαση της υγείας του αγρότη ήταν καλή -  όπως ανακοινώθηκε εχθές από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) νοσηλεύτηκε και έχει βγει από το νοσοκομείο- ωστόσο το περιστατικό κινητοποίησε τις αρμόδιες υγειονομικές αρχές στην Πελοπόννησο αλλά και σε όλες τις περιοχές που βρίσκονται σε «καραντίνα» λόγω του μεγάλου πληθυσμού κουνουπιών.

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ, οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού κατά το τρέχον καλοκαίρι και μέχρι τον ερχόμενο Οκτώβριο, δεν μπορούν να προβλεφθούν ακόμη με ασφάλεια καθώς η επιδημιολογία του ιού καθορίζεται από πολλούς παράγοντες. Η πιο… ασφαλής υπόδειξη που κάνουν προσώρας οι ειδικοί είναι η συστηματική λήψη μέτρων ατομικής προστασίας από τα κουνούπια, σε όλη την επικράτεια.

624 κρούσματα, 79 θάνατοι σε μια πενταετία

Κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου σε ανθρώπους και ζώα καταγράφονταν τα έτη 2010-2014, κατά τους θερινούς μήνες, σε διάφορες περιοχές της χώρας, ενώ κυκλοφορία του ιού είχε καταγραφεί σε όλες σχεδόν τις περιφέρειες της επικράτειας. Ο απολογισμός της πενταετίας κατά την οποία ο ιός κυκλοφορούσε και είχε έντονη δραστηριότητα, κάθε άλλο παρά αμελητέος είναι: καταγράφηκαν 624 σοβαρά κρούσματα της λοίμωξης που οφείλεται στον ιό του Δυτικού Νείλου, εκ των οποίων τα 79 ήταν θανατηφόρα.

Το 2014, τελευταίο έτος κυκλοφορίας του ιού του Δυτικού Νείλου, είχαν διαγνωστεί 15 κρούσματα εκ των οποίων τα 6 ήταν θανατηφόρα. Το 2013 τα κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου ήταν 86, εκ των οποίων τα 11 κατέληξαν. Το 2012 ο απολογισμός του ιού του Δυτικού Νείλου ήταν ακόμη πιο βαρύς: καταγράφηκαν 161 κρούσματα με τα 18 από αυτά να έχουν μοιραία έκβαση. Το 2011 ο ιός του Δυτικού Νείλου διαγνώστηκε σε 100 ανθρώπους – οι 75 είχαν συμπτώματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα και οι 25 εμπύρετο νόσημα- και καταγράφηκαν 9 θάνατοι. Το 2010 οπότε ενέσκηψε η επιδημία αυτή στην Ελλάδα, καταγράφηκαν 262 κρούσματα και 35 θάνατοι.

Πώς μεταδίδεται ο ιός και ποια τα συμπτώματα της νόσου

Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται με τσίμπημα μολυσμένων κουνουπιών, συνήθως των κοινών κουνουπιών. Η κύρια δεξαμενή του ιού στη φύση είναι τα πτηνά, ενώ οι άνθρωποι και τα  θηλαστικά θεωρούνται ως αδιέξοδοι ξενιστές, δηλαδή δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό. Μετά το τσίμπημα του μολυσμένου κουνουπιού μεσολαβούν 2 έως 14 ημέρες για την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Η πλειονότητα των ανθρώπων που μολύνονται με τον ιό του Δυτικού Νείλου είναι ασυμπτωματικοί, δηλαδή δεν εκδηλώνουν κανένα σύμπτωμα.

Το 20% αυτών που μολύνονται εμφανίζουν την ήπια μορφή της νόσου, και εμφανίζουν συμπτώματα γριππώδους συνδρομής, δηλαδή πυρετό, πονοκέφαλο, καταβολή δυνάμεων, πόνος στους μυς και τις αρθρώσεις. Επίσης, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, εμετός, διάρροια, πόνος στην κοιλιά, ανορεξία), το δέρμα και να διογκωθούν οι λεμφαδένες. Στην ήπια μορφή της νόσου τα συμπτώματα υποχωρούν μέσα σε 3 έως 6 ημέρες.

Λιγότερο από το 1%  αυτών που μολύνονται παρουσιάζουν σοβαρότερες εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα, κυρίως εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, οξεία χαλαρή παράλυση. Τα συμπτώματα στην περίπτωση αυτή μπορεί να είναι πυρετός, πονοκέφαλος, δυσκαμψία αυχένα, διαταραχές συνείδησης και συμπεριφοράς νευρολογικά συμπτώματα, μυική αδυναμία, διαταραχές όρασης. Στη σοβαρή μορφή της νόσου τα συμπτώματα διαρκούν για μερικές εβδομάδες, ενώ δεν αποκλείεται να αφήσουν νευρολογικά υπολείμματα.

Οι πιο σοβαρές εκδηλώσεις εμφανίζονται συνήθως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ( άνω των 50 ετών), ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς και γενικά άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα.

Εμβόλιο για τον ιό του Δυτικού Νείλου δεν είναι ακόμη διαθέσιμο. Επίσης, ούτε και ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη που προκαλεί ο ιός του Δυτικού Νείλου. Στην ήπια μορφή της η νόσος κάνει τον κύκλο της ενώ στη βαρύτερη μορφή της συνήθως απαιτείται νοσηλεία σε νοσοκομείο, είτε πχ για τη χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών είτε για μηχανική υποστήριξη της αναπνοής σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.

Τα μέτρα ατομικής προστασίας που συστήνει το ΚΕΕΛΠΝΟ

Η ατομική προστασία είναι ιδιαίτερα σημαντική, υπογραμμίζουν οι ειδικοί. Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζουν ότι υπάρχουν 11 κανόνες, τους οποίους πρέπει να ακολουθούν όλοι το επόμενο διάστημα:

• Ένδυση με κατάλληλα ρούχα που καλύπτουν όσο γίνεται περισσότερο το σώμα

• Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα

• Χρήση εντομοαπωθητικών σε ακάλυπτο δέρμα και επάνω από τα ρούχα (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης)

• Αντικουνουπικά πλέγματα (σήτες) σε πόρτες, παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγούς τζακιού

• Χρήση κουνουπιέρας, ειδικά για βρέφη και έγκυες γυναίκες

• Χρήση εντομοκτόνων αέρος, σύμφωνα με τις οδηγίες των συσκευασιών τους

• Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών που απομακρύνουν τα κουνούπια

• Τοποθέτηση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος στους εξωτερικούς χώρους καθώς προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια

• Κούρεμα γρασιδιού, θάμνων και φυλλωσιών όπου βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια

• Πότισμα κήπου κατά τις πρωινές ώρες

• Απομάκρυνση του στάσιμου νερού από όλες τις πιθανές εστίες, πχ γλάστρες, βάζα, υδρορροές κλπ καθώς σε αυτά τα σημεία συνήθως αφήνουν τα αυγά τους τα κουνούπια

Πηγή: protothema.gr