Γράφει η Μαρίνα Μπούκη*

Αυτή η διαταραχή συναντάται πιο συχνά στα αγόρια  και χαρακτηρίζει το 5% των παιδιών σχολικής ηλικίας. Η διάγνωση μπορεί να γίνει μετά το 4ο έτος ενός παιδιού και κυρίως κατά τη διάρκεια του δημοτικού καθώς νωρίτερα μπορεί να θεωρηθεί φυσιολογικό ένα παιδί να μην μπορεί να διατηρήσει την προσοχή του ή  να έχει περισσότερη ενέργεια. 

Χωρίζεται σε τρείς κατηγορίες: 1)Διάσπαση Προσοχής, 2) Υπερκινητικότητα – Παρορμητικότητα και 3) Συνδυασμός και των δύο κατηγοριών. Για να θεωρηθεί πως ένα άτομο ανήκει σε οποιαδήποτε από αυτές τις κατηγορίες, θα πρέπει τα χαρακτηριστικά που παρατηρούνται να επιμένουν τουλάχιστον για έξι μήνες και να εμφανίζονται σε πάνω από δυο διαφορετικά περιβάλλοντα. Επιπλέον, καθώς μπορεί να μοιράζεται κοινά χαρακτηριστικά με άλλες διαταραχές, θα πρέπει να γίνει σωστή διαφοροδιάγνωση. 

Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της διαταραχής, ένα άτομο με ΔΕΠ-Υ συνήθως:

• Δεν μπορεί να διατηρήσει την προσοχή του για πολύ ώρα σε μια δραστηριότητα

• Δυσκολεύεται να οργανωθεί

• Δεν ολοκληρώνει πάντα τις δραστηριότητες που ξεκινάει 

• Ξεχνάει τα πράγματα του ή τις δραστηριότητες που έχει προγραμματίσει 

• Δεν μπορεί να ακολουθήσει σωστά τις εντολές που του δίνονται 

• Αποσπάται εύκολα η προσοχή του από ήχους, κινήσεις κλπ.

• Σηκώνεται από τη θέση του ενώ ασχολείται με μια δραστηριότητα 

• Διακόπτει του άλλους και δεν μπορεί να περιμένει τη σειρά του

• Κουνιέται στην καρέκλα ή χτυπάει συνέχεια τα πόδια του

• Βιάζεται να απαντήσει σε μια ερώτηση πριν αυτή να ολοκληρωθεί

• Μπορεί να μιλάει πολύ και να πετάγεται από το ένα θέμα στο άλλο 

• Δυσκολεύεται μείνει ήσυχο 

Η αιτιολογία της διαταραχής δεν είναι γνωστή αλλά υπάρχουν υποθέσεις για γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι περιβαλλοντικοί, βέβαια, παράγοντες δεν επηρεάζουν στην δημιουργία της διαταραχής αλλά στον τρόπο εκδήλωσης των συμπτωμάτων. 

Η ΔΕΠ-Υ δεν είναι μια διαταραχή της παιδικής ηλικίας. Τα χαρακτηριστικά εξακολουθούν να υπάρχουν και στην ενήλική ζωή με τη διαφορά ότι τότε η υπερκινητικότητα γίνεται λιγότερο αισθητή. Έτσι, οι επιπτώσεις είναι αισθητές τόσο στην ακαδημαϊκή όσο και στην επαγγελματική ζωή του ατόμου. Η χαμηλή επίδοση σε δραστηριότητες που ανατίθενται στο άτομο με ΔΕΠ-Υ πολλές φορές θεωρούνται αποτέλεσμα τεμπελίας, αναβλητικότητας ή αδιαφορίας και έτσι μπορεί  να οδηγήσουν σε συγκρούσεις τόσο με το οικογενειακό όσο και το επαγγελματικό περιβάλλον. Επιπλέον ένα παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να κάνει φίλους και να αντιμετωπίζεται σαν το κακό παιδί από τους γύρω του, με αποτέλεσμα να βιώνει συχνά απογοητεύσεις και να χάνει την αυτοπεποίθηση του.

Κλείνοντας πρέπει να καταλάβουμε ότι ένα άτομο με ΔΕΠ-Υ δεν επιλέγει να ενεργεί με τον συγκεκριμένο τρόπο και για αυτό θα πρέπει να γίνουν γρήγορα οι κατάλληλες ενέργειες προκειμένου να βοηθηθεί και να μάθει να διαχειρίζεται τις δυσκολίες του. 

*Η Μαρίνα Μπούκη είναι λογοθεραπεύτρια

Διεύθυνση: Κωνσταντινίδη 17, Τρία Πεύκα, Ηράκλειο Κρήτης

www.logomperdemata.gr

Τηλ επικοινωνίας: 2810233489