Η εκδήλωση αυτή, εξεταζόμενη με ιστορικά και εγκληματολογικά κριτήρια, μπορεί να εξηγηθεί ως ο απόηχος ενός μακρινού παρελθόντος και πιο συγκεκριμένα ως επιβίωση ενός αρχαίου τρόπου απονομής Δικαιοσύνης. Ενός τρόπου, ο οποίος προέβλεπε τον κολασμό του δράστη ενός εγκλήματος, με ποινή που έπρεπε να είναι ανάλογη σε είδος και βαρύτητα με το κακό που διέπραξε.

  Η άποψη αυτή  που, ας σημειωθεί,  συνιστά την πρώτη στην ιστορία του ποινικού δικαίου βαθμίδα ορθής απονομής της Δικαιοσύνης, χάνεται στα βάθη του χρόνου και ανιχνεύεται σε όλες σχεδόν τις νομοθεσίες των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν γύρω στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου στη δεύτερη προ Χριστού χιλιετία...
 
Οι Βοριζανοί είναι περήφανοι για τον Άγιο Φανούριό τους και τον γιορτάζουν κάθε χρόνο στις  27 Αυγούστου με τον γνωστό σε όλους μας κρητικό τρόπο: Κρασί, κρέας, λύρα και μπαλωτιές. Το γλέντι , στο οποίο μετέχουν και εκατοντάδες πανηγυριώτες από τα γυροχώρια,  ξεκινά από την παραμονή της χάρης του , διαρκεί όλη την ημέρα και τελειώνει το πρωί της 28ης Αυγούστου. Σήμερα η παράδοση συνεχίζεται με τα όλα της, εκτός από μια σημαντική λεπτομέρεια: Δεν παίζεται πια η κρητική λύρα , δεν ακούγονται μαντινάδες, δεν καταναλώνεται αλκοόλ και δεν ρίχνονται μπαλωτιές. 

Οι φιλότιμοι Βοριζανοί θέλουν με τον τρόπο αυτό να τιμήσουν τα αθώα θύματα του αιματηρού δράματος της.27ης Αυγούστου 1955, που κόστισε τη ζωή σε έξη ανθρώπους και την αρτιμέλεια σε άλλους 14 συγχωριανούς τους. Ισως ακόμη, με το συμβολικό αυτό τρόπο, της αποχής από την οινοποσία, να θέλουν να δείξουν ποία ήταν η αιτία του κακού. Γιατί είναι αναμφισβήτητο πως το πολυάνθρωπο αυτό φονικό δεν θα γινόταν, αν οι μονίμως οπλοφορούντες άνδρες του χωριού δεν είχαν καταναλώσει απίστευτα μεγάλες ποσότητες κρασιού και τρικουδιάς.

Το κακό άρχισε τη νύκτα της 27ης Αυγούστου 1955, σε μια στιγμή που ολόκληρο το χωριό ζαλισμένο από το κρασί και την κρητική λίρα συνέχιζε το γλέντι που είχε αρχίσει από το πρωί .

Το πρώτο θύμα ήταν ο τριανταοκτάχρονος Γιάννης Φραγκιαδάκης, κτηνοτρόφος και δασοφύλακας τον οποίο φόνευσε με απανωτές μαχαιριές στην πλάτη ο Εμμανουήλ Βεϊσάκης, καφετζής και χασάπης, 31 ετών . Ο ατυχής Φραγκιαδάκης   καθόταν σ’ ένα πάγκο έξω από το καφενείο του Παπαδάκη διασκεδάζοντας με συγχωριανούς του. Είναι αμφίβολο αν πρόλαβε να αντιληφθεί ποιος και γιατί τον κτύπησε ....

Το παραπεμπτικό βούλευμα που παραθέτει ο συγγραφέας «δείχνει» ως αιτία του φονικού έναν προηγούμενο καβγά μεταξύ κατηγορουμένων και θύματος σχετικά με καυσόξυλα. Παρ' όλα αυτά ο Ξυριτάκης παρουσιάζει και άλλες εκδοχές για το έγκλημα κάνοντας την αφήγηση πλήρη.

Συγκεκριμένα συμπεριλαμβάνει την εκδοχή του Μανούσου Λεονταράκη, ο οποίος ισχυρίστηκε στην απολογία του πως το θύμα δεν ανταπέδωσε τον χαιρετισμό του ανιψιού του. Μια άλλη πάντως εκδοχή που αλίευσε ο συγγραφέας από νεώτερες μαρτυρίες, είναι πως το θύμα απέτρεπε πελάτες να έλθουν στο κατάστημα του Βεϊσομανούσου. Η αλήθεια είναι πως ο Φραγκιαδάκης απευθυνόμενος σε μια παρέα που προοριζόταν για το καφενείο του Βεϊσάκη, την καλεί να καθήσει στο καφενείο του Παπαδάκη.

Σημειωτέον πως όλα αυτά γίνονται το βράδυ του πανηγυριού του Αγίου Φανουρίου. Η βεντέτα ξεδιπλώνεται άμεσα και αλυσιδωτά αφού το επόμενο θύμα - ο 18χρονος Μανούσος Βεϊσάκης, πρωτοξάδελφος του Βεϊσομανούσου - πληρώνει την οργή των συγγενών του Φραγκιαδάκη και συγκεκριμένα του Ζαχαρία Χαραλαμπάκη, ενώ σχεδόν αμέσως ακολουθεί ο φόνος του Μιχάλη Λεονταράκη από τον Ιωάννη Βεϊσάκη (Δρακογιάννη).

Η συνέχεια δεν έχει προηγούμενο αφού ο Θεοχάρης Λεονταράκης απασφαλίζει χειροβομβίδα και τη ρίχνει με στόχο το εσωτερικό του σπιτιού του Φραγκιαδάκη.
Ο τραγικός απολογισμός έγραψε τρεις νεκρούς και δεκατέσσερις τραυματίες, κάποιους ακρωτηριασμένους! Η είδηση της βεντέτας κινητοποιεί όλη την Κρήτη και στο χωριό φτάνει διμοιρία στρατού για να επιβάλει την τάξη.

Πηγές: stigmes.gr και eleftheriskepsii.blogspot.gr και e-mesara.gr